Александр Атласов: «Хайаан да көмөлөһүөхпүт»

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Хас саас ахсын, халааны көрсө, өрүстэр сүнньүлэригэр сытар улуустар олохтоохторо сылгыларын-сүөһүлэрин уу ылбат сиригэр таһаарар үгэстээхтэр. Ол курдук, быйыл уу кэлэригэр Ленскэй, Өлүөхүмэ, Хаҥалас, Мэҥэ Хаҥалас, Нам, Үөһээ Бүлүү, Уус Маайа, Томпо, Амма, Чурапчы, Таатта улуустарын уонна Дьокуускай куорат хаһаайыстыбалара барыта холбоон 26 тыһ. 537 ынах сүөһүнү, 26 тыһ. 631 сылгыны эвакопууннарга таһаарбыттара. Халаан чуолкайа суох чахчынан, уон биир улуус 34 нэһилиэнньэлээх пуунугар 1 тыһ. 969 уһаайбаны, 902 ыал олорор дьиэтин ылан, 2 тыһ. 571 киһи, ол иһигэр 763 оҕо эмсэҕэлээтэ.

edersaas.ru

Дьиэлэрин уу ылбыт дьоҥҥо көмө өрөспүүбүлүкэтээҕи уонна федеральнай саппаас пуондалартан көрүллэр. Оттон сүөһүлэрин-сылгыларын былдьаппыт ыалларга, хаһаайыстыбаларга туох көмө оҥоһулларын туһунан тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин миниистирэ Александр Атласов маннык этэр:

Уу таарыйыан сөптөөх улуустарыгар сэминээрдэри, сүөһүнү-сылгыны эвакуациялыырга дьарыктары ыыппыттара. Биһиги уу саамай кэлэр кэмигэр улуустарга тиийэн, миэстэтигэр быһаччы үлэлээтибит. Ол курдук, мин солбуйааччыларбын Афанасий Семеновы кытары Аммаҕа, Николай Петров Чурапчыга, Виктор Павлов Уус Маайаҕа, сүөһүнү иитии уонна племүлэ департаменын салайааччытын солбуйааччы Алексей Жирков Тааттаҕа сылдьан, дьону кытары көрүстүбүт, сүөһүлэри быыһааһыны тэрийистибит. Ааспыт нэдиэлэттэн Мелиорация управлениетын исписэлиистэрэ салаа үрэхтэр киириилэрин көрсө Чурапчынан, Тааттанан быһыттары көрө-истэ, хонтуруоллуу уонна бөҕөргөтөр үлэлэри тэрийсэ сылдьаллар.

Тыа хаһаайыстыбатын управлениеларын ситэтэ суох чахчытынан, халааҥҥа үүт тутар түөрт пуун, икки сайылык, биир эт сыаҕа, 39 хотон, үс сылгы базата, икки хочуолунай ылларда, 167 км усталаах бүтэй-хаһаа алдьанна, биэс тыа хаһаайыстыбатын кэпэрэтиибэ, үс хааччахтаммыт эппиэтинэстээх тэрилтэ, 37 бааһынай, 17 чааһынай хаһаайыстыба оҕустарда, уон ынах сүөһү, тоҕус сылгы былдьанна. Итинэн 60 мөл. 285 тыһ. солк. суумалаах хоромньу таһаарылынна. Манна Уус Маайаҕа тахсыбыт хоромньу, онно эмиэ сүөһү сүтүгэ тахсыбыт, эбиллиэҕэ.

Саамай улахан охсууну Амма улууһа ылла, бүтэһигин 1980 с. кэлбит ууну куоһарар халаан буолла, уу бэл, эвакопууну ылла. Миэстэтигэр олохтоох дьаһалта уонна тыа хаһаайыстыбатын управлениетын үлэһиттэрэ суһал дьаһаллары ыланнар, хаайтарбыт сүөһүлэри мотуордаах оҥочонон быыһааннар, өссө улахан хоромньу тахсыаҕын тохтоттулар. Аммалар сүрүн бааһыналарын халаан уута ылан, ыһыылара хойутуур чинчилэннэ. Даҕатан эттэххэ, быйыл бурдук 11 тыһ. 100 гектарга, сүөһү сиир култуурата 26 тыһ. 100 гектарга ыһыллыахтаах. Ыһыы уопсай иэнин аччаппат туһуттан, Амма хаһаайыстыбалара бурдук оннугар сүөһү сиир култууратын ыһалларыгар сүбэлээтибит, ол оннугар атын улуустар бурдуктарын ыһыытын кэҥэтэллэригэр сорук туруордубут.

Эмсэҕэлээбиттэргэ көмө көрүллүөҕэ. Бүддьүөккэ үп оҥорон таһаарар үлэҕэ эрэ көрүллэр. Ол иһин, өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбатын уонна федеральнай министиэристибэни кытары үлэлии сылдьабыт. Ааспыт нэдиэлэҕэ бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Петр Алексеевы кытары Москваҕа баран, АККОР XXIX сийиэһигэр кытынныбыт. Тыа хаһаайыстыбатын миниистирин бастакы солбуйааччы Джамбулат Хотуевы көрсөн, модельнай бүддьүөт, биир кэлим субсидия боппуруостарыгар санаабытын эттибит уонна халаантан эмсэҕэлээбиттэргэ көмө көрдөстүбүт. Ону, көмөлөһөргө бэлэммит диэтэ, инньэ гынан, биһиги докумуону итэҕэтэр гына сөптөөхтүк толорон, кэмигэр туттарыах тустаахпыт.

Онон, ууга сүөһүлэрин-сылгыларын былдьаппыт итиэннэ хотоннорун , о.д.а. тутууларын алдьаттарбыт ыаллар, хаһаайыстыбалар салайааччылара хоромньу туһунан докумуоннары таба толороҥҥут кэмигэр туттарыҥ.

Раиса Сибирякова, “Саха сирэ» edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0