Быйыл Амма улууһун Покровкатыгар «Амма кырдалын ыччата» ыччат үөрэхтээһинин IV форума саха улуу бөлүһүөгэ А.Е. Кулаковскай-Өксөкүлээх Өлөксөй төрөөбүтэ — 140, Кыыс Амма айылҕатын айгыраппат туһугар олоҕун анаабыт Ольга Иванова-Сидоркевич төрөөбүтэ — 85 сылларыгар ананан ыытылынна.
Үөрэхтээһин форума, сүрүннээн, бэйэ дьыалатын тэринэн үлэлиир баҕалаах ыччаттарга анаан, тула өттө хатыҥ чараҥ айылҕалаах «Үс хатыҥ» туристскай базаҕа ыытылынна.
Тэрээһин Амма өрүс кэрэ айылҕатын харыстыырга туһуламмыт буолан, форум аһыллыыта Амма Эбэни кытта сибээстэннэ. «Амма чэчирэ» үҥкүү бөлөҕүн толоруутунан доҕуһуолланан, тапталлаах ырыаһыппыт Ольга Иванова-Сидоркевич айымньылаах олоҕо көстөн кэллэ.
Саха АССР уонна РФ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, СӨ үөрэҕириитин туйгуна, СӨ айылҕа харыстабылын туйгуна, «Саха-Азия оҕолоро» Норуоттар икки ардыларынааҕы Фонда стипендиата, талааннаах ырыаһыт, мелодист, композитор, Амма улууһун бочуоттаах гражданина, үгүс мэтээл уонна бочуоттаах бэлиэ кавалера Ольга Иванова-Сидоркевич кэргэниниин Гелярий Владимировичтыын 1980 с. Пионердар дьиэлэригэр “Амма Чэчирэ” ырыа уонна үҥкүү ансаамбылын тэрийбиттэрэ. Айар бөлөххө ырыа, үҥкүү уонна фольклор куруһуоктарыгар дьарыктанар оҕолору түмэн, биир сомоҕо кэлэктиип буоларын ситиспиттэрэ. Ансаамбыл этнографическай хайысхалааҕа кини сүрүн уратытынан буолбута. Амматааҕы Оҕо айар дьиэтин кэлэктиибэ ыччат форумугар Ольга Иванова-Сидоркевич олоҕун, айар үлэтин туһунан кэпсиир альбомнары аҕалан билиһиннэрдэ.
Форум кыттыылаахтарын улуус дьаһалтатын баһылыга Николай Архипов кэлэн эҕэрдэлээтэ, үс күннээх үлэ түмүктээх буоларыгар баҕарда.
Үөрэхтээһин форумун иккис күнүгэр ыччаттар лектордары кытта үлэлээтилэр. Манна бөлөхтөргө хайдыһан бэйэ дьыалатын хайдах тэринэр торумнарын дьүүллэстилэр. Кэпсэтии өрөспүүбүлүкэтээҕи Бизнес-оскуола лектора Октябрина Дмитриева ыччаттарга туһаайан: «Арай эһиэхэ 200.000 солк. өйөбүл үп бэрилиннин…» диэн этиититтэн саҕаланна. Маннык үбү хайдах ханна туһаналларын ыйытан туран, ким туох хоруйу биэрбитинэн, быһааран, ыччаттары толкуйга түһэрдэ. Кини Стив Джобс бэйэ дьыалатын гарааска аһан саҕалаабытын холобурдаан, тоҕо бүддьүөт тэрилтэтин хамнаһыгар эрэммэккэ уонна кэтэспэккэ, бэйэ дьыалатын аһар кэм кэлбитин быһаарда.
Лектор Октябрина Дмитриева Роберт Киосаки «Думай и богатей» диэн кинигэтигэр олоҕуран, «Работник»(Раб), «Предприниматель», «Бизнесмен» бэйэ-бэйэлэриттэн туох атыннаахтарын арыйда. Кини ситиһиилээх дьону кытта алтыһар туох түмүктээҕин кэпсээтэ.
Лиэксийэни истэн баран, Алдан улууһун Хатыстыырыттан сылдьар нуучча тылын учуутала Людмила Авелова үлэлии-үлэлии бэйэ дьыалатын тэриниэн баҕарбытын туһунан санаатын үллэһиннэ. Кини «Кыраһыабай буолуу» салонун аһыан баҕарбыта ырааппыт эбит. Ол иитиэхтии сылдьар санаата Амма өрүс кырдалыгар буолбут форумҥа «уһугунна».
Уолаттар эмиэ араас бырайыактары оҥорон көрөн дьүүллэстилэр. Онон дьоҕус бизнескэ ылсыыга үөрэтэр уопуттаах лектор Октябрина Дмитриева үгүс ыччакка сонун сүүрээни олоххо киллэрэригэр толкуйу үөскэттэ. Кини кинигэтинэн билигин оскуола оҕолоро предпринимательство предметигэр үөрэнэллэр. Аны Москватааҕы «Слово» кинигэ кыһата Октябрина Дмитриеваҕа сакаастаһан, сотору кэминэн Уһук Илин регионун оскуолаларын үөрэнээччилэрэ дьоҕус бизнеһинэн дьарыктаныы предметигэр кини кинигэтинэн үөрэнэр буолуохтара.
Салгыы ыччаттар «Билии» уопсастыба салайааччыта Петр Николаев лиэксийэтин иһиттилэр.
Бизнес-былааны оҥорууга лектор, СӨ бааһынай хаһаайыстыбаларын уонна кэпэрэтииптэрин ассоциациятын толорооччу дириэктэрэ Вера Лиханова үөрэттэ.
Үөрэхтээһин форумун чэрчитинэн “2018-2020 сылларга Амма өрүс ураты экономическай зонатын туһунан” көрүгү (концепцияны) дьүүллэһии буолла. Онно “Амма улууһа” МТ баһылыга Николай Архипов, Ил Түмэн дьокутаата Алексей Филиппов, айылҕа харыстабылын миниистирин солбуйааччы Семен Яковлев, “Амма кырдалын ыччата” уопсастыбаннай тэрилтэ куратор-экэнэмииһэ Лидия Алексеева кыттыыны ыллылар.
Улуус биллэр урбаанньыта Ньургун Гольдеров сүрүн болҕомтону тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыыга уурда.
Ыччаттарга кэскиллээх суолу тобулан, ыйан-кэрдэн көмөлөһөр «Амма кырдалын ыччата» уопсастыбаннай тэрилтэ быйыл кыһын 5 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтиэҕэ. Онно биэс сылы быһа үлэлээбит үлэтин түмүгүн таһаарыаҕа. Үөрэхтээһин форумнарын ыытыы — уопсастыбаннай тэрилтэ үлэтин биир көрүҥэ.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Ааптар хаартыскаҕа түһэриитэ.