Саха сиригэр быйылгы сыл саҥатыгар 2128 НКО (коммерческайа суох тэрилтэ) баар. Онтон 1900 – социальнай хайысхалаах.
edersaas.ru
«Айылхан» социальнай тутуллаах коммерческайа суох тэрилтэни өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр уопсастыбанньык Иван Петров 2016 сыллаахха тэрийбитэ.
Тэрилтэ салайааччытын сүрүн соруга — саастаах дьон олохторун хаачыстыбатын тупсарыы, кинилэр бырааптарын уонна интэриэстэрин көмүскээһин. Иван Михайлович сыл аайы уопсастыбаннай тэрилтэтигэр саҥалыы тыыны киллэрэр сүүрээннэри толкуйдуур. Ол курдук, былырыын Дьокуускай куорат саастаах дьонун түмэр «Айылхан» кулуубу тэрийэн, мэрияттан мустар дьиэ көрдөһөн булан, иллэҥ кэми туһаалаахтык атаарыыга үлэлэспитэ. «Айылханнар» онон эрэ дуоһуйбаттар — быйыл «Үс улуус — үс нэһилиэк» анал бырайыагы толкуйдаан, бу күннэргэ ол ону номнуо олоххо киллэрдилэр.
Ол курдук, Амма, Чурапчы уонна Үөһээ Бүлүү улуустарын Боотулуу нэһилиэктэрин кырдьаҕастарын түмсүүлэрин уонна баһылыктарын кытта көрсөн, суруйсан, төлөпүөнүнэн кэпсэтэн: «Биир силистээх-мутуктаах дьоҥҥут. Онон билсиҥ, көрсүҥ, сибээстэһиҥ!» — диэн ыҥырыылаах Иван Петров «Айылханын» актыбыыстара сибээс олохтуу Амма Сулҕаччытыгар, Чурапчы Одьулуунугар сылдьан кэллилэр.
«Айылхан» НКО актыбыыһа, Өймөкөөнтөн сылдьар Валентина Прокопьева:
— «Айылхаҥҥа» өрөспүүбүлүкэ бары улуустарыттан сылдьабыт. Онон Бүлүү, Үөһээ Бүлүү, Сунтаар, Дьааҥы, Өймөкөөн, Нам, Таата, Усуйаана, Мэҥэ Хаҥалас курдук араас улуустан (уопсайа уон улуус бэрэстэбииллэрэ) тиийэн, Амма Сулҕаччытын, Чурапчы Одьулуунун аҕам саастаах дьонун кытта билсэн кэллибит. Одьулууҥҥа 100 ынахтаах пиэрмэҕэ сырыттыбыт. Олус дириҥ ис хоһооннооох музейга сырытыннардылар. Нэһилиэк кырдьаҕастара музейы уонна Арчы дьиэтин бэйэлэрэ босхо туппуттар. Нэһилиэктэригэр гаас киирбит, — диэн астына кэпсээтэ.
— Үөһээ Бүлүү Боотулуутун баһылыгын кытта сибээстэһэ олоробун. Бу күннэргэ кинилэр киин куоракка улахан түмсүү иннинэ анаан билсэ кэлиэхтэрэ, — диэн кэпсиир уопсастыбаннай тэрилтэ салайааччыта Иван Петров. Кини өрөспүүбүлүкэтээҕи Гражданскай актыбыыс күнүн чэрчитинэн муус устарга бу үс улуус бэрэстэбиитэллэрин Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтигэр түмэр былааннаах. «Улахан түмсүү» диэн үс улуус Боотулуулара көрсүһүүлэрин этэр.
«Айылхан» уопсастыбаннай тэрилтэ салайааччыта Иван Петров саха улуу бөлөһүөгэ Алексей Кулаковскай-Өксөкүлээх Өлөксөй улуустары ситимниир холобурун батыһан, бу кэскиллээх дьыалаҕа үлэни салҕаан эрэрэ хайҕаллаах суол.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru