Быйыл сайын Амма Покровкатыгар «Амма кырдала» ыччат форумугар Сулҕаччыттан сылдьар эдэр киһи бааһынай хаһаайыстыбатын тэринэн баран, быстарбыт бааһынатыгар хортуоппуй олордор былааннааҕын туһунан бэйэтин бырайыагын көмүскээбитин, экспердэр олус сөбүлүү ылыммыттара.
edersaas.ru
Ол кэмтэн ыла үс ый ааста. Соторутааҕыта Дмитрий Неустроевы көрсөн, дьыалата хайдах салаллан иһэрин туһунан кэпсэттим.
— Форумҥа интэриэһинэй бырайыагы көмүскээн, 50 тыһ. солк. гранынан бэлиэтэммитиҥ. Ол харчыгын хайдах туһанныҥ?
— Арендалаабыт сирбэр күрүө тутуутун саҕалаатым. Атырдьах ыйын ортотугар аҕабын уонна убайбын кытта 286 күрүө остуолбатын туруордубут. Сиэрдийэтин саас оҥоруом. 50 тыһ. солк.грант харчытыттан 20 тыһ. солк. тыраахтарым өрөмүөнүгэр барда. Онон билигин бэйэм туттар, бас билэр тыраахтарданным. Ордубут 30 тыһ. солк. ууруннум. «Туттуохха эрэ» диэн бараатахпына, харчыта суох хаалыам дии. Сайын устата быстах үлэҕэ «холтууралаан», кыралаан харчыластым. Ол үппүн эмиэ ууруннум.
— Билигин тугу үлэлиигиний, Дима?
— Кэнэҕэс үлэбэр наадаалаах диэн санаанан салайтаран, Тыа хаһаайыстыбатын академиятыгар экэнэмиис-буҕаалтыр үөрэҕэр кэтэхтэн үөрэнэ киирдим. Күнүскүгэ үөрэннэхпинэ, бириэмэбин олус сүтэрииһибин. Онон үлэлии-үлэлии үөрэнэрим быдан ордук буолсу. Бу күннэргэ «Сибиир күүһэ» вахтанан үлэҕэ Өлүөхүмэҕэ бараары сылдьабын. Онно үлэлээн, хамнастанан, эмиэ уурунан баран, саас сир хараардаҕына бааһынабын оҥостуом.
— «Бааһына» диэбиккэ дылы, туох сири ханнык төрүөккэ олоҕуран ыллыҥ?
— Төрөөбүт нэһилиэгим дьаһалтатын баһылыга Афанасий Ксенофонтовка киирэн, бааһынай хаһаайыстыба тэринэн оҕуруот аһын үүннэриэхпин баҕарарым туһунан кэпсээбитим. Баһылыгым болҕомтолоохтук истэн баран, миигин өйөөбүтэ — 5 га Хараҥалык учаастагы арендаҕа биэрбитэ. Тыа хаһаайыстыбытыгар кууруска үөрэнэн баран, «Эдэр фермер» граҥҥа куонкурустаспытым. Хомойуох иһин, хапсыах киһи, бастакы усуонуос үбүн (көрдүүр харчыгыттан 10%-на бэйэҕэр баар буолуохтаах) кыайан уйумматаҕым. «Бырайыагыҥ үчүгэй, харчыгын булунан баран, эһиил кэлээр», — диэбиттэрэ. Ол иһин күнүскү үөрэх оннугар үлэлээн, үп булунарга быһаарыммытым. Аны саас оҕуруот аһын харайар ыскылааппын туттуом, сирбин оҥостуом.
— Оҕуруот аһын ханнык көрүҥүн олордор былааннааххыный?
— «СӨ хоруоппуй олордооччуларын сойууһа» диэн уопсастыбаннай тэрилтэни кытта ыкса сибээһи тутустум. Кинилэр сүбэлэринэн «Розара» диэн Саха сирин усулуобуйатыгар саамай табыгастаах суорду олордор былааннаахпын. Мин бааһынабар сүрүннээн сиэмэ хортуоппуйу олордор соруктаахпын. «Өлүөхүмэ хортуоппуйа» диэн бренд баар дии. Аны «Амма хортуоппуйа» диэн ааттаппыт киһи. Хортуоппуйу үүннэрии таһынан хаппыыста, моркуоп, моонньоҕон олордуом.
… Ити курдук, 20 саастаах Амма Сулҕаччытын ыччата Дмитрий Неустроев кэскиллээх былаана үгүс. Эдэр киһи Уссирийскайдааҕы Салгын десанын (ВДВ) 83 №-дээх байыаннай биригээдэтигэр сулууспалаабыт. Десантник уол: «Куорат олоҕунааҕар тыа сирин ордоробун. Дойдум салгына курдаттыы тарда турар», — диэн санаатын үллэстэр.
Кэскиллээх бырайыактардаах эдэр дьон бэйэ оҥорон таһаарар салаатын сайыннарар баҕалааҕыттан киһи санаата көтөҕүллэр. Амма Сулҕаччытын олохтооҕо Дмитрий Неустроев курдук толкуйдаах ыччат ахсаана элбии турдар ханнык!
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru