Чохчоолу Бүлүү өрүс туруору биэрэгэр турара. Бөһүөлэк аата «чох» диэнтэн тахсыбыта буолаарай диэн сабаҕалыыбын.
Тоҕо диэтэххэ, ити сыыр тараҕайдаабыт, кырыһа суох сиринэн, хааһыттан саҕалаан сиргэ төһө дириҥник киирэрин ким билиэ баарай. Хап-хара күн уотугар кылабачыйан көстөр (үчүгэйдик «буспут») таас чох дьапталҕата көстөрө. Кэлин билбитим, Красноярскайдааҕы халыҥ дьапталҕа салгыыта эбит.
ГЭС тутааччылар итини билэллэр эбит. Биир саас, күн уһаабытын, сырдаабытын кэннэ, ол чоҕу көҥүрүтэ анньан, тиэнэн кэлээри, толору сэбилэнэн, мууһу бата айаннаан тигинэтэн тиийбиттэр. Дабааны дабайан баран көрбүттэрэ, атах сыгынньах киһи суола хаарга тэпсэҥэлээбит. Кэлбит-барбыт суолун батыспыттара, тэйиччи балаҕан турар эбит. Көтүөккэлэһэн тиийэн киирбиттэрэ, уп-уһун баттахтаах, сирэйэ бүтүннүү түү буолбут оҕонньор оһоҕун уотугар аргынньахтаан олорор үһү. Түөрт-биэс киһи киирбитин кэннэ, кыараҕас балаҕан иһэ туолан хаалбыт.
Киирээччилэр сөҕүү-махтайыы бөҕө буолбуттар. Тула көтө сылдьаннар, кыбылла-кыбылла хаартыскаҕа түһэрбиттэр. Оҕонньор буоллаҕына кинилэрдээҕэр ордук соһуйбут-өмүрбүт. Олоппоһугар биир кэм өгдөҥөлүү, эргичиҥнии олорбут. Ахсыларын күөхтүҥү-кыһыл хараҕынан өтөрү-батары, тобулута көрүтэлээбит.
«Таас чох тиэйээччилэр кыыл киһини булбуттар» диэн сурах-садьык Чернышевскайы бэрт түргэнник тилийэ сүүрбүт. Арааһынай балаһыанньаҕа түһэрбит хаартыскаларын тэлиҥнэтэ сылдьыбыттар. Ону Туой Хайа киһитэ түбэһэ түһэн көрбүтэ, Григорий Егоров — Махатта Киргиэлэй диэн билэр киһитэ эбит. Дьэ, онно ах барбыттар.
Туой Хайа Дьөгүөрэ, Дьокуускай.
Хаартыска: интэриниэттэн