Дьокуускайдааҕы медицинскэй колледж оҕолору 10 кылаастан бэлэмниэҕэ

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Ахсынньыга СӨ Үөрэҕин уонна наукатын миниистирин солбуйааччы Елена Семенова, “Бастыҥ дьиэ кэргэн” куонкурус кыайыылаахтара, Мирнэйтэн кэлэ сылдьар Граур дьиэ кэргэни кытта көрсүбүтэ. Онно Граурдар улахан кыыстара оскуоланы, үс оробуочай идэҕэ сибидиэтэлистибэлээх бүтэрбит диэни истэн, улаханнык соһуйан турардаахпын. Икки “корочкалаахтар” үгүстэр. Оттон оскуола бырагырааматын таһынан үс идэҕэ тэҥҥэ уһуйуллуу диэн сыанан аҕаабат дьыала.

Людмила Попова, “Саха сирэ” хаһыат, https://edersaas.ru/

Үөрэх аныгы кэм тэтимин кытта тэҥҥэ хардыылаан иһэр. Аҕыйах сыллааҕыта “дуальнай үөрэхтээһин” диэн тыл үөдүйэ сылдьыбыта. Кэлин “сетевой үөрэхтээһин” диэн тыл эбилиннэ. Ол эбэтэр, оҕону оскуолаҕа үөрэнэр сылларыгар инникитин талыахтаах идэтигэр эрдэттэн билиһиннэрэр, сыһыарар инниттэн (профориентационнай) сыал-сорук туруоран ыытыллар үлэ буолар.

8-9 кылаас оҕолоругар аналлаах бырайыак
Быйылгыттан ыла сетевой үөрэхтээһиҥҥэ Дьокуускайдааҕы медицинскэй колледж 2 №-дээх национальнай политехническэй оскуоланы кытта дуогабар түһэрсэн үлэлээн эрэр. Тустаах оскуола оҕолоро 8-с кылаастан хайысхаларынан арахсан үөрэнэллэр. Олортон биирдэстэринэн, биолого-химическэй кылаас буолар. Колледж бу оҕолору кытта былырыыҥҥыттан ыла дьарыктанар эбит. Медицинэ уопсай өйдөбүлүн иҥэрэллэр. Быйыл кинилэр тохсус кылааска үөрэнэллэр. Оҕолор нэдиэлэҕэ иккитэ колледжка баран үөрэнэн кэлэллэр.
Олунньуга буолан ааспыт өрөспүүбүлүкэтээҕи JuniorSkills профессиональнай куонкуруска “Младшая медицинская сестра по уходу” диэн презентационнай компетенцияны киллэттэрбиттэр. Россия үрдүнэн тустаах куонкуруска аан маҥнайгытын итинник компетенцияны киллэрдилэр диэн бэлиэтиир оруннаах. Манна колледж бииргэ үлэлэһэр 2-с №-дээх оскуолатын тохсус кылааһын үөрэнээччилэрэ кыттыбыттар. Оҕолор тыыныы төһө түргэнин, сүрэх тэбиитин быһаарбыттар, дабылыанньаны кэмнээбиттэр, сүрэх, тыҥа реанимациятын оҥорбуттар. Ити курдук, оҕо идэтин таба тайанарыгар эрдэттэн бэлэмниир сыалтан, эбии үөрэхтээһин, оскуола, үөрэх тэрилтэлэрэ ситимнээх үлэни ыытарга күүскэ ылсан эрэллэр.
Былырыын Ньурбаҕа Дьокуускайдааҕы медицинскэй колледж филиала арыллыбыта. Ньурба 1 №-дээх оскуолатыгар эмиэ биолого-химическэй кылаас баарын билэн, улуус бүддьүөтэ уйунан, аны күһүҥҥүттэн сетевой үөрэхтээһини арыйар былааннаахтар. Инньэ гынан, Дьокуускай куорат 2-с оскуолатын сэргэ Ньурбаҕа, Хаандыгаҕа уонна Удачнайга бырайыактарын үлэлэппитинэн барыахтара. Манан 8-9 кылаас оҕолорун босхо медицинэ эйгэтигэр сыһыараллар.

10-11 кылаас оҕолоругар аналлаах бырайыак
Иккиһинэн, СӨ Доруобуйатын харыстабылын министиэристибэтин сорудаҕынан, дойду атын регионнарыгар туһаныллар уопуттары үөрэтэн көрөн баран, үөрэх сылын болдьоҕун кылгатар инниттэн, саҥа бырайыагы толкуйдаабыттар. Ол курдук, сетевой үөрэхтээһин чэрчитинэн, ити үөһэ ыйыллыбыт түөрт оскуола 10-11 биологияҕа-химияҕа кылааһын баҕалаах оҕолорун, алын медицинскэй сиэстэрэ, медбрат үөрэҕэр уһуйаллар. Колледжка киирбит оҕо биир сыл устата үөрэтэр бырагырааматын 10-11 кылаас оҕолоро икки сыл устата үөрэтиэхтэрэ. Оскуолаттан иллэҥ кэмнэригэр колледжка миэстэтигэр тиийэн үөрэнэллэр. Бу биллэн турар, төлөбүрдээх. Сыаната ыйга 2000 солк. тэҥнэһэр. Оскуола эмиэ төлөһүөн сөп диэни сонургуу истэн, “хайдах” диэн ыйыппыппар, РФ үтүөлээх бырааһа, медицинскэй наука кандидата, Дьокуускайдааҕы медицинскэй колледж дириэктэрэ Д.А.Алексеев маннык хоруйдаата: “СӨ Үөрэҕин уонна наукатын министиэристибэтэ оскуолаларга профориентационнай үлэни ыытыыга анаан хас ый аайы, хас биирдии үөрэнээччигэ 85 солк көрөр эбит. Ити сууманы бу хайысхаҕа туһаныахтарын сөп. Эбэтэр ити сууманы оскуолаҕа анал үөрэтэр медицинскэй хоһу хааччыйыыга туһаныахтарын эмиэ сөп”, — диэн быһааран биэрдэ. Сетевой үөрэхтээһиҥҥэ өрөспүүбүлүкэҕэ бу саҥа, сонун хардыы буолар. Бырагырааманы бүтэрбиттэрин кэннэ, оскуоланы бүтэрэллэригэр, колледж “Алын медицинскэй сиэстэрэ эбэтэр медбрат» диэн сибидиэтэлистибэ туталлар. Оскуоланы бүтэрдэхтэринэ, бу оҕолор үөрэхтэрин тустаах колледжка салгыыр түгэннэригэр, тута 2-с кууруска киирэр кыахтаналлар. Онон 2 сыл 10 ый үөрэниэхтээхтэрин оннугар, 1 сыл 10 ый үөрэнэллэр уонна номнуо диплом ылаллар.
Бырайыагы 2017-2018 үөрэх дьылыттан олоххо киллэрэр былааннаахтар. Күн бүгүн манна Дьокуускай куорат 2-с оскуолатын эрэ кытта илии тутуспуттар. Тоҕо диэтэххэ, үөһэ этэн аһарбытым курдук, тустаах оскуола биолого-химическэй кылааһын кытта номнуо иккис сылын үлэлэһэллэр. “Баҕар, атын оскуолаларга даҕаны итинник хайысхалаах кылаастар бааллара буолуо эрээри, кинилэр биһиэхэ сибээскэ тахсыбатахтара, баҕар, биһиги кинилэргэ ситэ иһитиннэрии оҥорботохпут буолуо”, — диэн дириэктэр хоруйдаата.

Үлэнэн хааччыллыы
Медицинскэй колледжка туттарсар оҕолор кытаанах куонкуруһу ааһаллар. Биир миэстэҕэ 8-тыы оҕо күрэстэһэр. Өрөспүүбүлүкэни биэлсэрдэринэн, акушердарынан, сиэстэрэлэринэн, медбраттарынан хааччыйан олорор үөрэх сүрүн кыһата буолар. Ааспыт сылы ылан көрөр эбит буоллахха, Алдантан, Нерюнгриттан ураты (балар миэстэтигэр бэлэмнииллэр) колледжы бүтэрбит 325 оҕоттон 115-һэ улуустарынан үлэлии барбыт, 172-тэ Дьокуускайга үлэлии хаалбыт, 37 оҕо салгыы үрдүк үөрэх кыһатыгар үөрэнэ киирбит.

Дмитрий Алексеев: “Кэлин тоҕо ити курдук улахан куонкурус үөскээтэй? Бастатан туран, доруобуйа харыстабылын үлэһиттэрэ хамнастарын кэмигэр ылаллар, модернизация, саҥа технология киирэн эрэр. Иккиһинэн, оҕолор сүрдээҕин толкуйдуур буоллулар. Төрөппүт сүнньүгэр олорумаары, бэйэлэрэ харчы “өлөрөр” сыалтан, түргэнник идэ ылан, исписэлиис буоларга дьулуһаллар. Холобура, биһиэхэ быйылгы үөрэх дьылыгар, оскуоланы барыта “5” сыананан бүтэрбит сүүрбэ(!) оҕо үөрэххэ киирдэ. Медицинскэй колледжы бүтэрбит оҕолор институкка биир кэлим эксээмэни (ЕГЭ) туттарбакка эрэ тута киирэр кыахтаахтар. Ылбыт дипломнара хаһан даҕаны хаалбат, олохторун тухары туһалыыр. Институкка үөрэнэр да кэмнэригэр киэһэтин дьуһуурустубаҕа үлэлиэхтэрин, эбии дохуот оҥостуохтарын сөп. Холобура, колледжка сиэстэрэ салаатыгар киирбит буоллахтарына, бэйэлэрин баҕаларынан эбии массажист, косметолог, эмтиир физкультуура инструктора идэлэри эбии баһылыахтарын сөп. Биэлсэр салаатыгар туттарсарга былырыын үөрэххэ киирэр баал 4,8 этэ. Ол иһин улуустарга филиаллары арыйталаан эрэбит”, — диэн кэпсээнин түмүктээтэ.
Күн бүгүн медицинскэй колледж Мирнэйгэ, Ленскэйгэ, Ньурбаҕа филиаллаах. Быйыл Удачнайга, Хаандыгаҕа (Уус Ньара, Хаандыга, Чурапчы кыттыһан) арыйар былааннаахтар.

Түмүк
Ити курдук, Дьокуускайдааҕы медицинскэй колледж сетевой үөрэхтээһиҥҥэ саҥа бырайыак оҥорон олоххо киллэрэн эрэр. Манна эбэн эттэххэ, Чурапчытааҕы колледж Ытык Күөл 2 №-дээх оскуолатын кытта эмиэ бу хайысханан бииргэ үлэлэһии ситимин толкуйдаан үлэлэтэн эрэллэр. Оҕо талыахтаах идэтин эрдэттэн удумаҕалатарын, үөрэххэ киирэн баран “дууһам сыппат” эбэтэр “мин баҕарар идэм буолбатах” диэн быраҕан кэбиспэтин туһугар профориентационнай үлэни эрдэттэн ыыталлар.

Людмила Попова, “Саха сирэ” хаһыат, https://edersaas.ru/
Хаартыскалар Дьокуускайдааҕы медицинскэй колледж архыыбыттан туһанылыннылар

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0