Дьон аһыы үөрэнэн эрэр

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Киин куоракка бас билии көрүҥүттэн тутулуга суох 1,5 тыһ. маҕаһыын баарыттан 15 %-а эрэ олохтоох аһы-үөлү атыылыыр. Дьиҥинэн, биһиги хаһаайыстыбаларбыт бэйэлэрин бородууксуйаларын батарыыга үлэлэспэт буолбатахтар.

edersaas.ru

Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн аһы-үөлү оҥорон таһаарыыга араас киэптээх 400 хаһаайыстыба үлэлиир, ити иһиттэн 200 тэрилтэ Дьокуускайга уонна куорат таһынааҕы бөһүөлэктэргэ базалаахтар. Бу хампаанньалар бородууксуйалара үчүгэйдик батарыллар, сорохтор бэйэлэрэ маҕаһыыннардаахтар. Холобур, “Дьокуускайдааҕы көтөр фабриката” ААУо куоракка уонтан тахса киоскалаах. Оттон улуустардааҕы астыыр-таҥастыыр кэпэрэтииптэр бородууксуйаларын хайдах батаралларый?

Ааспыт өттүгэр кинилэр астарын-үөллэрин куорат маҕаһыыннарыгар туттаран атыылата сатыыллара. Ол эрээри, эргиэмсиктэр бэйэлэрин бырыһыаннарын эбэн, сыананы аһары үрдэтэн, атыылаһааччылары тэйитэллэрэ итиэннэ “тыаттан киирэр аһы дьон ылбат” диэн дойҕохтууллара. Ити иһин, 2008 с. улуустар “Сахаагропродукт” өрөспүүбүлүкэ таһымнаах кэпэрэтииби тэрийэн, бородууксуйаларын кииннээн батарар буолбуттара. Кэпэрэтиип куорат иһигэр фирменнэй маҕаһыыны уонна хас да киосканы арыйан, улуустартан киллэриллэр ас-үөл батарыллар суолун тобулар үлэтин саҕалаабыта.

Киоскалар

Кэнники икки сылтан бэттэх куоракка дьоҕус киоскалар аһыллан үлэлииллэрин үгүс киһи бэлиэтии көрөрө, ону ааһан, күннэтэ сибиэһэй сымыыты, үрүҥ аһы-үөлү, эти атыылаһар буолбута чахчы. Үөрүүлээҕэ диэн, бу барыта олохтоох хаһаайыстыбалар бородууксуйалара. Ол курдук, “Нерюнгритааҕы көтөр фабриката” ААУо киоскатыгар сымыыт, бройлер этэ, “Сахаагропродукт” кэпэрэтиип киоскатыгар улуустартан киирбит үрүҥ ас, эт, “Дьокуускайдааҕы килиэп комбината” ААУо киоскатыгар килиэп-буулка аһылык араас көрүҥэ, “Туймаада Агроснаб” ААУо киоскатыгар үрүҥ ас уонна балык баар. Бу тэрилтэлэр бородууксуйаларын маҕаһыыннарынан эмиэ батараллар эрээри, дьон саамай сылдьар сиригэр киоскалары арыйаннар, атыылаһааччыга табыгастаах усулуобуйаны тэрийдилэр.

Урукку “Туймаада” маҕаһыын иннигэр “Ферма” киоскаҕа олохтоох ас хото атыыланар. Атыылааччылар үрүҥ ас Хаҥаластан күн аайы, Намтан, Мэҥэ Хаҥаластан нэдиэлэҕэ үстэ аҕалылларын куорат олохтоохторо бэрт хамаҕатык ылалларын, ону ааһан, тыа аһа-үөлэ атыыга мэлдьи баар буоларын ирдиир эбиттэр.

«Саха сиригэр оҥоһулунна» бырайыагынан

Олохтоох бородууксуйаны батарыы маркетинын тупсарар, кээмэйин улаатыннарар сыалтан Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтэ быйыл сайын «Саха сиригэр оҥоһулунна» диэн үс түһүмэхтээх бырайыагы саҕалаабыта. От ыйын 1 күнүттэн «Айгуль», «Алмаас» эргиэн кииннэрэ итиэннэ Дьокуускайдааҕы килиэп комбината «Саха сиригэр оҥоһулунна» диэн маарканан олохтоох ас-үөл атыыланар буолбута. От ыйын 18 күнүгэр бырайыак иккис түһүмэҕэ саҕаламмыта. Министиэристибэҕэ тэриллибит көрсүһүүгэ Дьокуускайдааҕы килиэп комбинатын товароведа Надежда Андрюшина, бырайыак үлэлиэҕиттэн хампаанньа маҕаһыыныгар олохтоох ас-үөл атыыланыыта 58 %-ынан үрдээбитин кэпсээбитэ. Ити күн министиэристибэни кытары тоҕус биирдэм урбаанньыт сөҥнөһүү түһэрсибитэ. Бырайыак үһүс түһүмэҕэр, атырдьах ыйын 15 күнүгэр, куораттааҕы эргиэн тэрилтэлэрин таһынан Хаҥалас, Нам, Горнай улуустарын урбаанньыттара кыттыспыттара. Онон, олохтоох ас-үөл атыыланыыта лаппа кэҥэтиллибитэ.

Оҕо саадтарыгар — “Биир кэлим меню”

Уһун, тымныы кыһыннаах, тыйыс айылҕалаах хоту дойдуга сөптөөх калорийы хааччыйар төрүт аска киһини кыра эрдэҕиттэн үөрэтэр ордук. Быыбардааччыларын итэҕэллэрин ылан, куорат баһылыгынан иккис болдьоҕор талыллыбыт Айсен Николаев биир бастакы дьаһалынан куорат Дууматын бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Марина Силкина көҕүлээһининэн оҥоһуллубут “Биир кэлим меню” бырайыагы бигэргэппитэ. Ол түмүгэр, оскуолаҕа киириэн иннинээҕи саастаах оҕо тэрилтэлэригэр аһылыгы тэрийиигэ көрүллэр үп 72 мөл. солк. диэри улаатыннарыллан, үүнэр 2018 сылтан уһуйааннар олохтоох хаһаайыстыбалар оҥорор астарынан-үөллэринэн (балыгынан, убаһа этинэн, сир аһынан, үрүҥ аһынан, оҕуруот аһынан…) хааччыллыахтаахтар.

Нина Горбунова, “Северная звездочка” уһуйаан сэбиэдиссэйэ:

— “Биир кэлим меню” пилотнай бырайыакка түөрт оҕо саада (“Незабудка”, “Ладушка”, “Теремок” уонна “Северная звездочка”) үлэлээн эрэрбит. Онон асчыттарбытын Технология кэллиэһигэр идэни үрдэтэр кууруска үөрэттэрэ сылдьабыт уонна рациоммутугар чыыр балыктан кэтилиэти, саха лэппиэскэтин, суораты, уулаах отону киллэрдибит, кыһын идэһэ дьаһалыннаҕына убаһа этин ылыахпыт. Атын уһуйааннар бырайыакка Саҥа дьылтан үлэлиэхтээхтэр. 

Раиса Сибирякова, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0