Икки оҕолоох ийэлэргэ биэнсийэ сааһа уһаабат буолла

Бөлөххө киир:

Бэс ыйын 14 күнүгэр РФ бырабыыталыстыбата биэнсийэ сааһын уһатар туһунан сокуон барылын бигэргэппитэ. Бу сокуон олоххо киирдэҕинэ, 2019 сыл тохсунньу 1 күнүттэн саҕаланан баран, түһүмэхтэринэн барыахтаах. Уларыйыы чэрчитинэн, Саха сиригэр эр дьоҥҥо 5, дьахталларга 8 сыл эбиллэн, 60 уонна 58 саастарыгар тахсар буолуохтара.

Биэнсийэ пуондата бэйэтин сайтыгар бу уларыйыыга хапсыбат дьон испииһэктэрин таһаарда. Онно этиллэринэн, Уһук Хоту олорор уонна 2-тэн элбэх оҕолоох дьахталларга бу уларыйыы дьайбат. Ону тэҥэ, Уһук Хоту бастайааннай олорор булчуттарга, табаһыттарга, балыксыттарга эмиэ биэнсийэҕэ тахсар саас уһаабат.

Онон, ханнык дьон саҥа уларыйыыларга хапсыбаттарый?

Ыарахан усулуобуйаҕа үлэлиир дьон (үлэни биэрээччи страховой усунуоһу анал тарыыбынан төлүүр буоллаҕына):

— сир анныгар уонна итии сыахтарга үлэлиир дьон (эр дьон уонна дьахталлар);

— локомотивнай биригээдэ оробуочайдара, тимир суолга, метроҕа таһыы-тиэйии, куттала суох буолууну хааччыйыы үлэһиттэрэ, шахталарга, разрезтарга, рудниктарга, руднай карьердарга үлэлиир грузовой массыына суоппардара (эр дьон уонна дьахталлар);

— текстильнэй бырамыысыланнас ыарахан үлэтигэр сылдьар дьахталлар;

— эспэдьииссийэлэргэ, партияларга, учаастактарга, биригээдэлэргэ геологическай-разведочнай, көрдүүр, типографскай-геодезическэй, геофизическэй, гидрографическэй, гидрологическэй, ойууру кэрдэр үлэҕэ сылдьар эр дьон уонна дьахталлар;

— муора, өрүс флотун суудуналарыгар (манна порт суудуналара киирбэттэр) уонна балыгы хостуур бырамыысыланнаска үлэлиир эр дьон уонна дьахталлар;

— сир анныгар уонна үрдүгэр хайа (горнай) үлэтигэр сир баайын хостуур, шахталары, рудниктары тутар эр дьон уонна дьахталлар;

— гражданскай авиация көтөр састаабыгар, инженернэй-техническэй састаабыгар, салгын суудуналарын көтөллөрүн салайар, өрөмүөннүүр эр дьон уонна дьахталлар;

— хаайыыга уонна сууттаммыт дьону кытта үлэлиир эр дьон, дьахталлар.

Ону тэҥэ:

— тыа хаһаайыстыбатыгар (экономика атын да салаатыгар) үлэлиир тырахтарыыс-машинистар уонна тутуу, суолу тутуу, тиэйэр-таһар массыыналар машинистара (дьахталлар);

— ойууру кэрдэргэ, тиэйэн илдьэргэ үлэлиир, механизмнары, анал тэриллэри хааччыйар эр дьон уонна дьахталлар;

— куорат маршрутугар дьону таһар оптуобустар, троллейбустар, трамвайдар суоппардара (эр дьон уонна дьахталлар);

— саахалга быыһыыр сулууспа үлэһиттэрэ, быыһааччылара (эр дьон уонна дьахталлар).

Социальнай биричиинэнэн уонна доруобуйа туругунан эрдэ биэнсийэҕэ тахсар дьон:

— биэстэн элбэх оҕону төрөппүт уонна 8 саастарыгар диэри ииппит ийэлэр;

— төрүөҕүттэн инбэлиит оҕону 8 сааһыгар диэри ииппит төрөппүттэртэн биирдэстэрэ (эр дьон уонна дьахталлар);

— төрүөҕүттэн инбэлиит эппэкииннэрэ (эр дьон уонна дьахталлар);

Уһук Хоту уонна онно тэҥнэһэр оройуоннарга иккиттэн элбэх оҕону төрөппүт дьахталларга (15-тэн 30 сылга диэри ирдэниллэр страховой үлэ ыстаастаах буоллахтарына);

— байыаннай эчэйии түмүгүнэн инбэлиит буолбут дьон (эр дьон уонна дьахталлар);

— көрбөт, 1 группалаах инбэлииттэр (эр дьон уонна дьахталлар);

— гипофизарнай нанизмынан ыалдьар дьон (лилипуттар) уонна карликтар (эр дьон уонна дьахталлар);

— Уһук Хоту уонна онно тэҥнэнэр оройуоннарга бастайааннай олорор, табаһытынан, балыксытынан, булчутунан үлэлиир дьон (эр дьон уонна дьахталлар);

— Чернобыльскай АЭС саахалыгар уонна да атын радиационнай, техногеннай саахалларга эмсэҕэлээбит дьон;

— авиационнай, аэрокосмическай, парашютнай-десантнай уонна салгыҥҥа көтөр тиэхиньикэҕэ, көтөр-чинчийэр састаапка үлэлээбит дьон.

Ангелина Васильева, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0