Хаҥалас улууһугар Өктөмҥө «Музыкальное и художественное образование – путь к успеху» диэн өрөспүүбүлүкэҕэ муусука уонна уруһуй учууталларын бастакы Форума буолбутун туһунан СӨ үөрэххэ уонна наукаҕа министиэристибэтин пресс-сулууспата иһитиннэрдэ.
Далааһыннаах тэрээһиҥҥэ өрөспүүбүлүкэ бары улуустарыттан, оҕо саадын, оскуола, орто анал, эбии үөрэхтээһин кыһаларыттан, улуустардааҕы үөрэх управлениеларыттан уопсайа 300 киһи кыттыбыт. Түһүлгэҕэ мустубут дьону-сэргэни Москваттан, Новосибирскайтан, Соҕуруу Кэриэйэттэн, АХШ-ттан кэлбит ыҥырыылаах ыалдьыттар эҕэрдэлээбиттэр. Бу улахан кэскиллээх үлэ буоларын бэлиэтээбиттэр. Салгыы СӨ Государственнай Мунньаҕын (Ил Түмэн) бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков СӨ бастакы бэрэсидьиэнэ М.Е.Николаев түөрт сыллааҕыта саҕалаабыт, олоххо киллэрбит “Муусука барыбытыгар” уонна “Бары уруһуйдуубут!” бырайыактара Сахабыт сиригэр бу эйгэҕэ үөрэтии саҥа таһымҥа тахсарыгар бигэ далаһа буолалларын бэлиэтээбит.
СӨ үөрэххэ уонна наукаҕа миниистирэ Владимир Егоров СӨ Ил Дарханын Егор Борисов эҕэрдэтин тиэрдибит. Ил Дархан бырайыак дьоһун суолтатын, өрөспүүбүлүкэҕэ уһулуччу талааннаах ыччаты түмэргэ, угуйарга СӨ культурнай-спортивнай, духуобунай-интеллектуальнай киининэн буолуохтааҕын ыйбытын мустан олорооччулар биһирииллэрин биллэрбиттэр. 2017 с. Дьокуускайга аан бастаан Азия дойдуларын физикаҕа олимпиадата ыытыллыбытын, 2018 сылга аан дойдутааҕы интеллектуальнай оонньуулар былааннаналларын, “Муусука барыбытыгар” бырайыак бары улуустарга ситиһиилээхтик салҕанарын, “Бары уруһуйдуубут!” диэн саҥа бырайыак киирэрин бэлиэтээһинэ ытыс тыаһынан уруйдаммыт.
“Муусука барыбытыгар”, “Бары уруһуйдуубут!” бырайыактары көҕүлээччи уонна салайааччы, СӨ бастакы бэрэсидьиэнэ, СӨ судаарыстыбаннай сүбэһитэ Михаил Николаев оҕону үс сааһыгар диэри уруһуйга уонна муусукаҕа дьоҕурун сайыннарар улахан суолталааҕын бэлиэтээбит. Маныаха муусука, ырыа-тойук киһи кутун-сүрүн күүһүрдэригэр, туругун бөҕөргөтөрүгэр, олоҕун суолун бигэтик булунарыгар биир күүстээх ньыманан буоларын ыйбыт. Итиниэхэ каадырынан хааччыллыыга кыһалҕалар баалларын бэлиэтээбит. Ол да буоллар, бырайыагы олоххо киллэрии үчүгэйдик салҕанан иһэрин, “Музыка для всех”, “Рисуем все!” сурунааллар тахсыыларын, методическай босуобуйалары, муусука уонна уруһуй учууталларын “Арктикатааҕы Сир Уус” диэн түмсүүлэрин үлэлэрин кэпсээбитин Форум кыттыылаахтара сэргии, кэрэхсии истибиттэр.
СӨ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Алексей Дьячковскай үүнэр көлүөнэни иитэн таһаарыыга тохтообут. Кини Soft skills, барыга түргэник ылсар, саҥа үйэ дохсун уларыйыытыгар тэбис-тэҥҥэ барсан иһэр бэлэмнээх ыччаты иитэн-такайан таһаарыы соруга турарын, аан дойду хайа баҕарар муннугар тиийэн үлэлиир кыахтаах, санаатын дьоҥҥо-сэргэҕэ сатаан тиэрдэр, бэйэтигэр эрэллээх ыччаты бэлэмнээһин тирээн турарын, оннук соруктаах үлэлээһин ыытыллыахтааҕын эппит. Маныаха оннук кэнчээрини иитэн-такайан таһаарарга М.Е.Николаев бырайыага төһүү буоларын ыйбыт.
СӨ үөрэххэ уонна наукаҕа миниистирин солбуйааччы Феодосия Габышева робототехниканы уонна искусственнай интеллегы сайыннарыы түмүгэр оҥорон таһаарыы уонна өҥөнү оҥоруу хайысхаларыгар сарбыйыылар тахсыахтарын сөптөөҕүн эппит. Онуоха тырааныспар, ыскылаат эйгэтин үлэһиттэригэр, юристарга, автомеханиктарга охсуулаах буолуоҕун, арай маннык көстүү айар дьоҕурдаах үлэһиттэргэ суоһаабатын бэлиэтээбит. Итинтэн сиэттэрэн кэнчээри ыччат информация эйгэтин баһылыыра, айар дьоҕура арыллара наадатын бэлиэтээн туран, муусукаҕа сыһыаннаах, эргиччи дириҥ билиилээх-көрүүлээх, шахматы сатыыр киһи тэтимнээхтик сайдар аныгы үйэҕэ бэлэм буолуоҕар эрэммит. Феодосия Васильевна «Муусука барыбытыгар» бырайыакка быйыл 65,3% оскуола, 59,7% оҕо саада, 61,5% эбии үөрэхтээһин тэрилтэлэрэ, бырайыагынан 21,6% үөрэнээччи хабыллыбытын иһитиннэрбит. Аан дойдуга үөрэтии таһымын, билиини-көрүүнү иҥэриини, научнай-методическай хайысханан үлэлээһини, о.д.а. үөрүйэхтэри туһанарга сүбэлээбит.
Оҕо искусствотын оскуолаларын үлэлэрин туһунан СӨ култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга миниистирин солбуйааччы Марина Силина сырдаппыт. Кини өрөспүүбүлүкэҕэ бу хайысханан дьарыктанар хас оскуола баарыттан саҕалаан, үөрэтиигэ, педагогическай састаапка, төһө оҕо үөрэнэригэр тиийэ билиһиннэрбит. Форум кыттыылаахтара салгыы сессияларынан үлэлээбиттэр.
СӨ үөрэххэ уонна наукаҕа министиэристибэтин пресс-сулууспата.