Бу саас Мындаҕаайыга үлэни-хамнаһы билсэ эмиэ командировкаҕа бара сылдьан, нэһилиэк эр дьоно күрүө оҥоруутугар субуотунньукка көхтөөхтүк кытталларын көрөн, үлэ тэтимин ылбыт эбит диэн түмүккэ кэлбитим. Ити үлэлэрэ, кырдьык, ситиһиилээх буолла. Бурдуктарын, күөх үүнээйилэрин сүөһүгэ, сылгыга тэбистэрбэккэ, өлгөм үүнүүнү ыллылар. Кластерга киирбит былааннарын толорор туруктаахтар.
Аграфена КУЗЬМИНА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru.
Быйыл кэпэрэтиип 130 га сиргэ сиилэскэ күөх үүнээйини (гороҕу уонна эбиэһи), 300 гааҕа эбиэс ыста. Хомуур үлэтигэр барыта аҕыс киһи түмүллэн үлэлии сылдьар. Хамбаайын үлэтин тохтоппот туһугар, көмөҕө диэн Чурапчыттан икки “КамАЗ” массыынаны ыыттарбыттара. Онон туһанан комплекстара турар сиригэр Кыстык Кугдаҕа тастаран, траншея оҥорон сиилэс бэлэмнииллэр. Оттон тыраахтардаахтар бааһынаттан чугас сытар траншеяҕа аҕалан сүөкүүллэр.
Биригээдэ салайааччыта, сопхуос саҕаттан бурдукка үлэлээбит уопуттаах киһи, билигин “Мындаҕаайы” ТХПК тутаах үлэһитэ Ньургун Николаев этэринэн, быйыл күрүө тутаннар үүнүүлэрэ үчүгэй. “Хас да сыл устата бааһыналарбыт таах сыппыттара. 90-с сыллардаахха Быардаабыт диэн бааһынабытыттан өлгөм үүнүүнү ылбыппыт. Быйыл ити бааһынабытын сынньаттыбыт. Аҕыйах сыллааҕыта бу билигин ыспыт бааһынабытыгар ыһа сылдьыбыппыт да, күрүөтэ-хаһаата суох буолан, таах халтайга үлэлээбиппит. Быйыл субуотунньуктаан күрүө оҥорон, абыранныбыт. Бааһыналарбыт толору үүнээйинэн, бурдугунан туолбуттарын көрөн, олохтоохтор бары да санаабыт кэллэ. Күн-дьыл туран биэрдэр, үүнүүбүтүн толору хомуйан ылыа этибит”, — диэн этэр Ньургун Нестерович.
Онон мындаҕаайылар бырайыагынан үлэлэрин ситиһиилээхтик саҕалаатылар. Бастакы түһүмэххэ киирбит үлэлэриттэн сайылыктарын, бааһыналарын сөргүттүлэр, күрүөлэрин-хаһааларын оҥордулар, оҕо былаһааккатын туруордулар. Арай үүт сыаҕа үбүлээһинэ кыайтарбакка, болдьоҕо көһөн биэрдэ. Саамай сүрүнэ, олохтоохтор үлэлииргэ-хамсыырга баҕалаахтарын, түмсүүлээхтэрин көрдөрдүлэр. Бу тэтимнэрин ыһыктыбакка, үс сылынан тутуспутунан былааннаммыт үлэлэрин олоххо киллэрдэллэр.
Аграфена КУЗЬМИНА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru.