Хоруупсуйаны утары охсуһуу үлэтэ холуобунай дьыалалары тэрийиинэн эрэ муҥурдаммат. Ити түктэри быһыыны эрдэттэн бохсууга, сэрэтиигэ эмиэ ураты болҕомто ууруллар. СӨ Ил Дарханын иһинэн Хоруупсуйа хабааннаах уонна да атын быраабы кэһиилэри сэрэтэр управление үлэтин сүрүн хайысхата итиннэ туһуланар.
Хоруупсуйаны сэрэтиигэ механизмнар оҥоһуллан, бу управление үлэтэ систиэмэлээхтик ыытыллар. Нэһилиэнньэҕэ өйдөтөр, иитэр үлэни ыытарын таһынан, бары министиэристибэлэргэ, биэдэмистибэлэргэ, олохтоох салайыныы уорганнарыгар хоруупсуйаны уонна да атын сокуону кэһиилэри сэрэтиигэ эппиэттээх үлэһиттэр баар буолалларын ситистэ. Ону тэҥэ, судаарыстыбаннай гражданскай үлэһит сулууспатынан майгытыгар-сигилитигэр ирдэбиллэри тутуһууга уонна интэриэстэр утарыта турсууларын бэрээдэктээһиҥҥэ хамыыһыйалар үлэлэрэ биллэ тэтимирбит. Ол курдук, өрөспүүбүлүкэтээҕи хамыыһыйа көрбүт матырыйаалларын баһыйар ахсаанын бэрэбиэркэ түмүктэрэ ылаллар. Управление сотрудниктара 27 биэдэмистибэ хамыыһыйатын үлэтигэр кыттыбыттар.
Хамыыһыйалар үлэлэрэ күүһүрбүтүн түмүгэр, хоруупсуйаны утары сокуону кэһии элбэхтик булуллубут: холобурга, олохтоох салайыныы уорганнарын хамыыһыйалара дохуот, ороскуот, баай-мал туһунан сибидиэнньэлэри биэриигэ 39 кэһиини булбуттар.
2017 сылга ити сибидиэнньэлэри биэрбит 166 киһиттэн 33-һэ — Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай дуоһунаһыгар үлэлиир, 133-һэ — судаарыстыбаннай гражданскай сулууспалаах.
Өрөспүүбүлүкэ баһылыгын дьаһалынан, управление 22 бэрэбиэркэ ыыппыт. Бу бэрэбиэркэлэр түмүктэринэн, «салайааччы” категориялаах судаарыстыбаннай гражданскай сулууспалаах икки киһиэхэ дуоһунаһыгар толору сөп түбэспэтин туһунан сэрэтии, 13 киһиэхэ быыгабар бэриллибит, 4 киһи сэмэ ылбыт.
Маны таһынан, управление судаарыстыбаннай сулууспаҕа үлэлии киириэхтээх 156 киһини бэрэбиэркэлээбититтэн, 31-рэ бэрэбиэркэни ааспатах. Маныаха бэлиэтээн эттэххэ, Ил Дархан көҥүлэ суох управление биир да бэрэбиэркэ ыыппат.
Өссө биир Управление өрөспүүбүлүкэ баһылыгын уонна бырабыыталыстыбатын дьаһалтатын Каадыр бэлиитикэтигэр, судаарыстыбаннай уонна муниципальнай сулууспаҕа департаменын кытта сэргэ, каадыр сулууспатын үлэһиттэригэр семинардары ыытар, лиэксийэлэри тэрийэр. Онно дохуот, ороскуот, баай-мал туһунан сибидиэнньэлэри хайдах толоруллуохтаахтарын быһааран-ырытан биэрэллэр.
Ол курдук, ааспыт сылга управление ситэриилээх былаас уорганнарыгар 24, олохтоох салайыныы уорганнарыгар 8 семинар ыыппыт. Итини таһынан, киэҥ далааһыннаах сүбэ-мунньах тэрийбит.
Өссө биир суолу бэлиэтээн этэр буоллахха, сокуону кэһии чахчыта булулуннаҕына, ол туһунан иһитиннэрии борокуратуура уорганнарыгар миэрэ ылалларыгар анаан ыытыллар.
Холобурга, бу управление иһитиннэриилэринэн, Нерюнгри оройуонун Серебряный Бор бөһүөлэгин дьаһалтатын үлэһитигэр «Түөкүннээһин» ыстатыйанан холуобунай дьыала тэриллибит. Томпо улууһугар «Илгэ» ТХПК бэрэссэдээтэлигэр административнай дьыаланы тэрийии туһунан боппуруос көрүллэр. Дирекция ГУП салайааччыта «Ленагазстрой» ХЭУо салалтатыттан 500 тыһ. солк. сууммалаах бэриги ылыыга уорбаланан, дуоһунаһыттан уһуллан, холуобунай дьыалаҕа эриллибит.
Управление салайааччыта Степан Давыдов бэлиэтииринэн, нэһилиэнньэ хоруупсуйаны бохсууга быһаччы кыттыһыахтаах. Хас биирдии киһи хоруупсуйаны түктэри быһыы диэн өйдүөхтээх.
Вера Макарова, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыска: интэриниэттэн.