Аҕыйах ахсааннаах хотугу норуоттар VII сийиэстэрин чэрчитинэн Дьокуускайга тэрээһиннэр тиһиктээхтик салҕаналлар. Саха сирин норуоттарын муусукатын уонна фольклорун мусуойугар “Оҕолорго остуоруйата бэлэхтээ” акциянан ыытыллыбыт истиҥ көрсүһүү түһүлгэтигэр кырачааннар төрөппүттэрин кытары муһуннулар. Сиһилии мусуой наукаҕа үлэһитэ Мария Корнилова кэпсиир.
—Мусуой үлэһиттэрэ кырачаан көрөөччүлэргэ “Дьэгэ Бааба”, “Тугутчаан уонна ньиэрпэ оҕото хайдах доҕордоспуттарын туһунан” диэн нуучча уонна эбээн норуоттарын остуоруйаларын куукуланан көрдөрдүлэр. Остуоруйалары “Умка” оҕо саадын иитиллээччилэрэ олус сэргээтилэр. Ол кэнниттэн куукулалары кэрэхсээн көрдүлэр-иһиттилэр, оонньоон да ыллылар.
Бу акцияҕа кыттыһан “Парус” оҕо саадын “Ай-туой” диэн фольклорга бөлөҕүн кырачааннара сахалыы үнүстүрүмүөннэринэн доҕуһуоллаан ырыа-тойук бэлэхтээтилэр. “Күнчээн” саха тылын үөрэтэр бөлөх оҕолоро эбээн норуотун үҥкүүтүн — һээдьэни төгүрүччү туран тэтимнээхтик үҥкүүлээн көрөөччүлэри улаханнык манньыттылар, үөртүлэр. Түмүккэ ыалдьыттар бука бары кырачаан артыыстары кытта тэҥҥэ һээдьэлээн тэйдилэр. Бу барыта дохсун ытыс тыаһынан доҕуһуолланна. Кырачааннар, оҕо саадын иитээччилэрэ, төрөппүттэр, дьиэ кэргэн бары наһаа кыһанан-мүһэнэн бу долгутуулаах тэрээһиҥҥэ бэлэмнэммиттэрэ тута көстөр, сүргэни көтөҕөр. Онон сомоҕолоһуулаах, болҕомтолоох да буоларга кырачаан оҕолору иитэр-үөрэтэр түһүлгэнэн буолла.
Манна даҕатан эттэххэ, мусуой “Парус” оҕо саадын кытары ыкса үлэлэспитэ ыраатта. “Күнчээн” бөлөҕү кытары былырыыҥҥыттан күүскэ ылсыбыппыт. Кинилэргэ “Саха сирин төрүт олохтоох омуктарыгар ыалдьыттааһын” диэн анал дьарыктаахпыт. Ол чэрчитинэн, мусуой үлэһитэ нэдиэлэҕэ биирдэ баран оҕолору үөрэтэр-такайар. Дьарыкпыт сыала-соруга: Саха сирин олохтоох омуктарын үгэс буолбут култуураларын, остуоруйаларын, ырыаларын-үҥкүүлэрин, муусука үнүстүрүмүөннэрин оонньотон билиһиннэрии, өйдөрүгэр-санааларыгар иҥэрии. Маннык ньыманан үлэлээһин олус туһалааҕын көрдөрдө.
Түгэнинэн туһанан эттэххэ һээдьэ тылын, хаамыытын үөрэтэргэ мусуойу кытта өр сылларга ыкса үлэлэһэр, эбээн тылын уонна култууратын өрө тутар Акулина Трайзе-Нулгынэч көмөтө, өйөбүлэ муҥура суох улахан. Биһиги киниэхэ улаханнык махтанабыт. Бэрт кылгас кэм иһигэр кини эскиһинэн, төрөппүттэр өйөбүллэринэн кырачааннарга эбээннии таҥас тигиллэн, бары наһаа үөрдүбүт уонна онон киэн туттабыт, — диэн кэпсээтэ. Тэрээһин түһүлгэтэ бырааһынньыктыы ньиргийэн, ырыа-тойук дуорайан олорбутун бэлиэтээн эттэ.
“Мусуой эдэр көмөлөһөөччүлэрэ, бастыҥ волонтердара. Саха сирин олохтоох норуоттарын үгэстийбит култуураларын тарҕатыһааччылар. Маладьыастар. Үтүө дьон буола улаатыҥ”, — диэн ыалдьыттар кырачааннары таптаан алгыс тылларын анаабыттар.
Биһиги корр., “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru