Билигин оскуоланы бүтэрээри сылдьар оҕолору, төрөппүттэри үөрэххэ туттарсыы, биир кэлим эксээмэҥҥэ (БКЭ) баала улаханнык долгутар. Маныаха ханнык баҕарар үөрэххэ киирэргэ эбии баалы ылыахха сөп эбит. Хайдах?
edersaas.ru
Оҕо тус ситиһиитэ
Ити ыйытыыга ааспыт нэдиэлэҕэ “Сахамедиа” абитуриеннарга анаан ыыппыт “төгүрүк остуолугар” кыттыыны ылбыт Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет уонна Саха Государственнай тыа хаһаайыстыбатын академиятын үлэһиттэрэ сиһилии кэпсээтилэр. Ити — оҕо тус ситиһиитэ буолар. Ол курдук, чопчу ХИФУ-ка тохтоотоххо, кинилэр араас интеллектуальнай олимпиадалары, научнай-практическай кэмпириэнсийэлэри тэрийэллэр. Хас биирдии үөрэх кыһата бэйэтэ үөрэххэ киирэргэ учуоттанар тус ситиһии испииһэктэрин оҥорор. Холобура, университет сыллата 23 хайысхаҕа уонна дьиссипилиинэҕэ үөрэнээччилэр Хотугулуу-Илиҥҥи олимпиадаларын (Северо-Восточная олимпиада школьников) ыытар. Быйыл тустаах олимпиадаҕа дойду 65 регионуттан, 7 тас дойдутан 35 тыһ. тахса оҕо кыттыбыт. Манна ситиһиилээхтик кыттыбыт оҕолор үөрэххэ киирэллэригэр 5-10 диэри бонустаналлар. Итиниэхэ эбии быйылгы сылтан федеральнай таһымнаах икки олимпиада киирбит. Өскөтүн оскуоланы бүтэрээри сылдьар оҕо тустаах олимпиадаларга дипломант аатын сүгэр түгэнигэр, дойду ханнык баҕарар үрдүк үөрэҕин кыһатыгар эксээмэнэ суох киириэн эбэтэр 100 баалы ылыан сөп эбит.
ГТО-ҕа кыһыл көмүс бэлиэ ылбыт оҕоҕо 2 баал, үрүҥ көмүскэ — 1 баал, оскуоланы кыһыл көмүһүнэн бүтэрбиттэргэ 7 баал, үрүҥ көмүһүнэн бүтэрбит оҕоҕо 5 баал, онтон орто профессиональнай үөрэҕи туйгун сыананан бүтэрбиттэргэ 3 баал эбиллэр.
8-с кылаастан ааҕыллар
Итини таһынан ХИФУ-ка киириигэ 8-с кылаастан саҕалаан ситиспит ситиһиилэрэ эмиэ учуоттанар буолан турар. Холобура, абитуриент 8-с кылааска үөрэнэ сылдьан тустаах олимпиадаларга миэстэлэспит буоллаҕына, атын докумуоннарын сэргэ приемнай хамыыһыйаҕа ити ситиһиитин туоһулуур докумуонун эмиэ туттарара ирдэнэр. Быйыл университекка туттарсыыга ити курдук уопсайа 62 көрүҥ ситиһии учуоттанар. Онон оҕолор 8-с кылаастан саҕалаан ылбыт туох баар кырааматаларын, дипломнарын, сэртипикээттэрин барытын илдьэ кэлэллэрэ ирдэнэр. 1-10 диэри баал эбиллиэн сөп.
Оттон Саха Государственнай тыа хаһаайыстыбатын академиятыгар оскуоланы кыһыл көмүс мэтээлинэн бүтэрбиттэргэ 5 баал, ГТО-ҕа кыһыл, үрүҥ көмүс бэлиэни ылбыттарга 4-түү баал эбии ааҕыллар. Итини сэргэ Чугуновскай уонна Илларионовскай агро-ааҕыыларга миэстэспит, дипломант аатын сүкпүт оҕолорго 4-түү баал эбиллэр. Кинилэр бу ситиһиилэрэ эмиэ түөрт сыл устата учуоттанар. Ол эбэтэр, өскөтүн оҕо 8-с кылаастан саҕалаан тустаах ааҕыыларга ситиһиилэммит буоллаҕына, эбии баал ааҕыллыан сөп.
Кытаатыҥ, улуус таһымнаах күрэхтэһиилэртэн саҕалаан ситиһиигит туоһулуур туох баар докумуоҥҥутун приемнай хамыыһыйаҕа илдьэ кэлиҥ.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru