Саха сирин талааннаах оҕолорун сайыннарар бырагыраама оҥоруохтара

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Алта ыйдаах оҕо саҥарбытын истибиккит дуо? Бука, “суох” диэххит. Ол эрээри, Интеллектуальнай оонньуулар чэрчилэринэн, талааннаах оҕону, ыччаты сайыннарыы проблемаларынан “Науканан үөрэтии” диэн норуоттар икки ардыларынааҕы симпозиумҥа итини дьэҥкэтик туоһулаатылар.

edersaas.ru

Симпозиум кэмигэр психология наукатын дуоктара, Москватааҕы судаарыстыбаннай университет Педагогикаҕа уонна психологияҕа институтун бэрэпиэссэрэ Людмила Ларионова: “Мин оҕом айдарыылааҕын туһунан быраас эппитэ. Ити тиэрмини маҥнай киниттэн истибитим. Алта ыйыгар оҕом саҥаран саҕалаабыта”, — диэн дьон болҕомтотун тарта.

Онон бэрэпиэссэр наукаҕа интэриэһэ тус бэйэтин интэриэһин кытта сөп түбэһэн, чинчийбитэ үгүс эбит. Бу сырыыга Арассыыйаҕа, Монголияҕа, Америкаҕа чинчийиилэр түмүктэринэн, айдарыылаах оҕолору сайыннарыыга култуурунай-психологическай төрүөттэр тула кэпсээтэ.

Ити курдук, экспертэр бэрт интэриэһинэй дакылааттары аахтылар. Олортон аҕыйах холобуру чорботон ааһар тоҕоостоох. Холобура, психология наукатын дуоктара Алла Холмогорова “Перфекционизм аныгы оҕо, ыччат айар кыаҕын олоххо киллэрэригэр сүрүн харгыс” диэн тиэмэҕэ эмиэ интэриэһинэй чахчылары иһитиннэрдэ. Ол курдук, уопсастыба, кэм, төрөппүттэр, учууталлар олус элбэҕи ирдииллэрин түмүгэр, оҕолор уустук балаһыанньаҕа киирэллэрин ыйар. Кинилэр араас үөрэх кыһатыгар үөрэнэр тыһыынчаттан тахса оҕону чинчийэн көрбүттэр, ол түмүгэр, депрессивнэй симптомнаах оҕо ахсаана үрдүк ирдэбиллээх оскуолаҕа элбэҕэ бэлиэтэммит. Итиэннэ рейтиннээх систиэмэ үөрэххэ ситиһиини көҕүлүүр эрээри, оҕону, ыччаты психологическай өттүнэн алдьатар диэн быһаарар. Эбэтэр история наукатын хандьыдаата Ирина Комарова, Арассыыйаҕа эрэ буолбакка, аан дойдуга барытыгар наука уонна тиэхиньикэ олус күүскэ сайынна, оттон үөрэх, сорох түгэннэргэ, уруккулуу хаалла диэн бэлиэтиир. Ити сыллата улаатан иһэр арыты чугаһатар наадатын этэр. Биллэн турар, педагогтартан улахан тутулуктааҕа биллэр. Мустубут экспертэр оҕо, ыччат аҥаардастыы биир эрэ эйгэни баһылаабакка, бары өттүнэн сайдыылаах буолуохтаах диэн ыйаллар.

Түмүктээн эттэххэ, идэлэригэр “ыты сиэбит” дьон, үгүс сыллаах үлэлэриттэн элбэх уопуту үллэһиннилэр. Бэҕэһээ тас дойдуттан кэлбит учуонайдар, ыҥырыылаах ыалдьыттар дакылааттарын иһиттилэр. Симпозиум салгыы үлэлиир. Тэрээһиҥҥэ 1000-тан тахса иитээччи, учуутал, эбии үөрэхтээһин педагога суруйтарбыт.

СӨ үөрэҕин уонна наукатын миниистирин солбуйааччы Юрий Семенов: “Хас биирдии талааннаах оҕону сайыннарыыга туһуламмыт кэмпириэнсийэ үлэтин саҕалаата. Биһиги үөрэтиигэ наука дакаастабылыгар тирэҕириэхтээхпит. Биллэн турар, симпозиумҥа иитээччи, учуутал үөрэх систиэмэтигэр бүгүҥҥү күҥҥэ баар ньымалары билэригэр, билсэригэр аналлаах. Бүтэһик күннэргэ бырайыактыыр сессияларынан үлэлиэхпит. Хас биирдии оҕо айдарыылаах. Япония оскуолата баар, Англия оскуолата баар, аны аҕыйах сылынан саха оскуолата баар дэтэр гына, бары күүспүтүн түмэн, сайыннаран бырагыраама оҥоруохтаахпыт”, — диэн санаатын үллэһиннэ.

Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru

Андрей СОРОКИН хаартыскаҕа түһэриилэрэ.

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0