Биир дойдулаахпыт, профессор, филологическай наука доктора, Саха сирин Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, П.А.Ойуунускай аатынан литературнай бириэмийэ лауреата Варвара Окорокова быйыл 65 сааһын туолла.
edersaas.ru
Кини төрөөбүт тылбыт, саргылаах сахабыт тыла сайдарын туһугар, кэнэҕэски кэлэр ыччат улуу олоҥхону айбыт баай историялаах үс куттаах, саха тыллаах урааҥхай саха омук удьуордара буолалларынан киэн тутта улааталларыгар кэскиллээх киэҥ үлэни ыытар. Классик-суруйааччылар, билигин айа-суруйа сылдьар суруйааччыларбыт олохторун, айымньыларын дириҥник үөрэтэн, ырытан саха тылын анал үөрэхтээхтэригэр уонна ааҕааччы киэҥ араҥатыгар үгүс кинигэни бэчээттэттэ. Варвара Борисовна өрөгөйдөөх үбүлүөйүн чэрчитинэн бөдөҥ судаарыстыбаннай бэлитиичэскэй деятель, саха литературатын төрүттэспит, сахалартан бастакы лингвист-учуонай Платон Алексеевич Ойуунускай быйыл төрөөбүтэ 125 сылынан «Ойуунускайы ааҕабыт» диэн бөлүһүөк-суруйааччы олоҕун, уус-уран тылынан баай духуобунай нэһилиэстибэтин дириҥ идеяларын бар дьоҥҥо тарҕатар, ырааҕы ыралыыр ыллыктаах бырайыагынан Сунтаар улууһугар нэһилиэнньэни, ыччаты кытта көрсө кэллэ.
Бэҕэһээ Элгээйибит дьоллоох туонатыгар, Уйбаан Нуолур аатынан билии-көрүү алгыстаах алаһатыгар күндү ыалдьыты нэһилиэнньэ арыылаах алаадьынан, кырылыы кыынньыбыт кымыһынан айах тутан, алгыстаах тойугунан көрүстэ. Профессор атах тэпсэн олорон Улуу Ойуунускай туһунан дириҥ хорутуулаах толкуйдарын бар дьоҥҥо тиэртэ, истиҥ санаа үллэстиитэ буолла. Биир дойдулаахпытын өрөгөйдөөх үбүлүөйүнэн олохтоох дьаһалта, П.Х.Староватов аатынан орто оскуола дьаһалтата, «Кулуһун» айар түмсүү истиҥник эҕэрдэлээн эҕэрдэ суруктары, сэмэй өйдөбүнньүк бэлэхтэри туттардылар. Варвара Борисовна нэһилиэк ааҕааччыларыгар истиҥ алгыс тыллаах бэйэтин кинигэлэрин бэлэх уунна.
Чахчы да улуу бөлүһүөк-суруйааччы эппит-тыыммыт тыллара, айбыт-суруйбут айымньылара күн бүгүнүгэр диэри суолтатын сүтэрбэккэ, өссө ордук кини тыллара дириҥ түгэхтэнэн, ыраах эҥсэр күүстэнэн, билигин даҕаны өйү-санааны үөскэтэр-төрөтөр дьоҕурдаахтарын бүгүҥҥү көрсүһүү өссө ордук бигэргэттэ.Саха тыла баарын тухары Улуу Ойуунускай аатын кэнэҕэски көлүөнэлэр мэлдьитин истиҥник, долгутуулаахтык, тапталлаахтык ааттыахтара, ахтыахтара.
Элгээйи кэнниттэн аны түөрэҕэ түспүт төрөөбүт дойдутугар Кутанаҕа истиҥ көрсүһүү тэрилиннэ. Варвара Борисовнаны чугастык билэр киһи суоҕун кэриэтэ. Кини ким оҕотой? Төрүччүлэрэ кимнээҕий? Ити ыйытыылартан кэпсэтии саҕаланна. Бэйэтин туһунан сэһэнин саҕалаабытыгар, мустан олорооччулар кини аҕатын, төрүөбүт өтөҕүн туһунан санатыһан кэпсэттилэр. Маннык, олоҕун бэлиэ түгэнигэр дойдутугар кэлэн үөрүүтүн үллэстэригэр махталларын биллэрэн, нэһилиэк баһылыга Н.В.Давыдов, «Ньургуһун» түмсүүттэн Валентина Дьячковская-Хара Көмүс, Күүкэйтэн, Сиэйэттэн истиҥ эҕэрдэлэр этилиннилэр. Дьэ, ол кэннэ Ойуунускай туһунан кэпсээн эгэлгэтэ кэпсэнэн, саха буоларбытынан киэн туттууну, кини олоҕун аһыйан харах уутун кытта таһаарар умсугутуулаах сэһэн буолла. Ойуунускай айымньыларын хаттаан хостоон ааҕарга сананныбыт! Тэрээһин кэмигэр Варвара Борисовна аймах кыргыттарын булан, туох-ханнык аймахтыыларын туоһуластылар, элбэҕи кэпсэттилэр. Көрсүһүү кэнниттэн Трофим Кириллин Күндэ түмэлигэр ыалдьыттатан, Күүкэйтэн төрүттээх учуонай, кинигэлээх дьоннор улахан хартыыналарыгар бу тураҕын диэн ыйан-көрдөрөн, түмэлин суолтатын, соругун быһааран хосторунан кэрийэн баары барытын көрдөрдө.
Татьяна СЕМЕНОВА, Уйбаан Нуолур аатынан модельнай библиотека сэбиэдиссэйэ, Мария КОБЕЛЬЯНОВА-ТУСКУЛААНА, edersaas.ru