Кулун тутар 20 күнүгэр Дьокуускайтан суруйааччылар икки сойуустарыттан уонна суруналыыстар Майаҕа тахсан, оскуола үөрэнээччилэрин, «Таммахтар» литэрэтииринэй түмсүү кыттыылаахтарын кытары көрүстүлэр.
edersaas.ru
Ыалдьыттары Мэҥэ Хаҥалас кыраныыссатыгар «таммахтар» көрсөн, арыылаах алаадьынан күндүлээтилэр. Онтон улуус биир ытык сиригэр — Ураһалаах алааска алгыстанан аастыбыт.
Мэҥэ Хаҥалас улууһун «Таммахтарын» (салайааччы Августина Владимирова-Хабарова) көҕүлээһининэн ыытыллыбыт көрсүһүү сүрүн соругунан Саха сирин суруйааччыларын оҕолорго билиһиннэрии, айар куттаах дьону кытта иһирэх кэпсэтиини тэрийии уонна суруйар дьоҕурдаах оҕолору түмүү буолбута.
Ыалдьыттар үс бөлөҕүнэн арахсан үлэлээтилэр. Ол курдук, Майатааҕы лиссиэйгэ Владислав Доллонов, Иван Осипов-Ойуур, Луиза Прокопьева-Уйусхаана, Валериан Николаев, Оксана Гаврильева-Айсаана; В. П.Ларионов аатынан оскуолаҕа Евдокия Иринцеева-Огдо, Ираида Попова, Александра Константинова-Дархаана, Борис Павлов; Ф.Г.Охлопков аатынан Майа уопсай үөрэхтээһин оскуолатыгар Анна Варламова-Айысхаана, Афанасий Гуринов-Арчылан, Василий Гоголев-Уйулҕан, Надежда Егорова-Намылы ыалдьыттаатылар.
Оскуола үөһээ кылааһын үөрэнээччилэрэ кинилэрдиин хас биирдиилэрин кытары атах тэпсэн олорон сэһэргэстилэр.Үөрэнэр оскуолаларын, ол иһигэр литэрэтииринэй куруһуоктарга хайдах дьарыктаналларын, туох ситиһиилээхтэрин билиһиннэрдилэр. Суруйааччыларга уонна суруналыыстарга интэриэһиргиир элбэх боппуруостарын биэрэн, айар үлэ курдук судургута суох идэ туһунан элбэҕи биллилэр. Суруйааччылар үөрэнээччилэр таһаарар «Охлопков News” сурунаалларын уонна оскуола 20 сылыгар «Ыра санаа ымыы буолар, ыллыктанар биһигэ» дириҥ ис хоһоонноох кинигэ тахсыбытын биһирии көрдүбүт. «Таммахтар» эдэрдэрин сэбиэтин салайааччыта, Ф.Г.Охлопков аатынан Майа орто оскуолатын саха тылын уонна литэрэтиирэтин учуутала Наталия Пахомова сэмэй ситиһиилэрин билиһиннэрдэ.
Сүүрбэччэ эрэ сыллааҕыта төрөппүттэр көҕүлээһиннэринэн тэриллибит Ф.Г.Охлопков аатынан эдэр оскуола киэҥ-куоҥ, сырдык саалатыгар көрсүһүү иккис түһүмэҕэ саҕаланна. Майа нэһилиэгин дьокутааттарын сэбиэтин сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Павел Судико: «Суруйааччылар биһиэхэ маннык элбэх састаабынан хаһан да кэлэ иликтэрэ. Ол иһин, бу көрсүһүү олус улахан наадалааҕын бэлиэтиибин. Биһиги бары сахабыт тыла сайда турарын, өйбүтүнэн-санаабытынан сүдү күүстээх, түмсүүлээх буоларбыт туһугар үлэлии-хамсыы сылдьабыт. Онуоха эһиги биһиэхэ сирдьит сулус буолаҕыт», – диэн күндү ыалдьыттары эҕэрдэлээтэ.
Оскуола дириэктэрэ Матрена Птицына маннык көрсүһүүнү оскуола айар куттаах, суруйуон баҕалаах оҕолорун үрдүккэ кынаттаары уонна сүбэ-ама ылаары тэрийбиттэрин туһунан тоһоҕолоон бэлиэтээтэ.
Ыалдьыттар «Уран тыл уустара, кэрэкэ тыл кэрэһиттэрэ» үөрэнээччилэр уонна учууталлар кыттыылаах эҕэрдэ кэнсиэри көрөн олус астыннылар, талааннаах оҕолорго махтаннылар.
ххх
Суруйааччылар кыраайы үөрэтэр мусуойга буолбут көрсүһүүгэ поэзияҕа уонна прозаҕа холонооччулары кытары тус-туспа үлэлээтилэр. Түмсүү чилиэннэрэ бэйэлэрин үлэлэрин көрдөрдүлэр, хоһооннорун аахтылар уонна, биллэн турар, туһалаах сүбэлэри-амалары ыллылар. Улууска эрэ буолбакка, өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр суруйааччылар Степан Марков, Константин Сосин биир идэлээхтэригэр, айар дьоҥҥо баҕа санааларын тириэртилэр. Мэҥэ Хаҥалас улууһун бочуоттаах олохтооҕо, РФ үөрэҕириитин туйгуна Аполлон Апросимов суруйааччылар төрүччүлэрин уонна псевдонимнарын, суруйааччылар айымньыларыттан бэргэн тыллары хомуйан оҥорбут үлэтин билиһиннэрдэ.
Ити курдук, саха литэрэтиирэтин сэргээччилэргэ, айар үлэҕэ ылсыан баҕалаах ыччаттарга анаммыт икки өттүттэн туһалаах көрсүһүү барыбытыгар сааскылыы сайаҕас санааны сахта.
ЫСПЫРААПКА:
«Таммахтар» литэрэтииринэй түмсүү 1971 с. тэриллибитэ. Ол кэмтэн ыла «Таммахтар» кэккэлэрэ кэҥээн, айар үлэ абылаҥар ылларан айаллар-туталлар, дьоннорун-сэргэлэрин билиниилэрин ылаллар. Түмсүүнү араас кэмнэргэ Иван Брызгалов, Иван Сысолятин, Иннокентий Сосин, Константин Сосин салайбыттара. Улуус хас биирдии нэһилиэгин аайы айар үлэҕэ холонооччу үгүс.
Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
