Тибиини ким ыраастыыр?

Бөлөххө киир:

Булуҥ буурҕата, тибиитэ дойду сир дьонун ордук салыннаран, бу улууска сылдьыбыт киһи эрэ барыта айылҕа тыйыс усулуобуйатын көрөн сөҕөн кэлэр. Аҕыйах сыллааҕыта соҕуруу куораттан көһөн кэлбит Анна Коренюк, арааһа, бу дойдуга кэлэригэр арыый да сымнаһыар килиимэттээх дойду дии санаабыта буолуо.

edersaas.ru

Хоту сиргэ буурҕа биир хонугунан астыбатаҕына, үс күн эбэтэр, эбэтэр алта күн түһэр дииллэр. Бу тибиилээх дойду суруллубатах сокуонунан буолар диэтэхпинэ, алҕаһаабатым буолуо. Ону хайдах да гынан уларытар кыаҕыҥ суох. Онон нэдиэлэни быһа дьиэҕэ хаайтаран оло­руохха сөп.

Нэһилиэнньэ ахсаана икки бүк аҕыйаата

Сүүрбэччэ сыллааҕыта аҥаардас Тиксиигэ уон тыһыынчаттан тахса киһи олорор буолан, өрөспүүбүлүкэ биир кэскиллээх бөһүөлэктэрин ахсааныгар киирэрэ. 1989 сыллаахха бөһүөлэккэ 11649 киһи олороро. Сыллата навигация аһылынна даҕаны, Тиксиитээҕи муора пордугар чугастааҕы эрэгийиэннэртэн, ол иһигэр Благовещенскайтан, Иркутскайтан, Магадантан сүүһүнэн киһи “вахтовай” ньыманан үлэлии кэлэн, нэһилиэнньэ ахсаана биирдэ элбии түһэрэ. Тиксиитээҕи муора пордун үлэһиттэрэ хас да сүүһүнэн тыһыынча туонна таһаҕас араас көрүҥүн тиэйэллэрэ, сүөкүүллэрэ, саамылыыллара… Уларыта тутуу сылларыгар балаһыанньа тосту уларыйан, Тиксииттэн эрэ буолбакка, хоту улуустартан дьон маассабайдык көһүүлэрэ саҕаламмыта. Билигин бөһүөлэккэ 4,5 тыһыынчаттан тахса эрэ киһи олорор. Оттон улуус үрдүнэн 8400-тэн тахса.

Уонча сыллааҕыта Тиксиигэ командировкаҕа сылдьан иччитэхсийбит хастыы да мэндиэмэннээх дьиэлэри көрөн, улахан сонньуйбуттааҕым. Билигин да хартыына уларыйа илигин үгүс дьон этэр.

Буруйдаах — буурҕа?

Ааспыт ыйга СӨ Ил Дархана Егор Борисов кэнсилээрийэтигэр Тиксии бөһүөлэгин олохтооҕо Анна Коренюктан сурук киирбитэ. Нууччалыы суруллубутун иһин, онтон сороҕун хайдах баарынан холобурдуубун: «Я звоню Вам от безысходности, у нас в поселке никто не хочет работать, все руководство кивают друг на друга: нет освещения, почти все улицы в темноте. Ранее выставленные фонари все сгорели. Никто не меняет. Ситуация в поселке становится все хуже и хуже. Глава района Вам не доводит всей правды, обманывает, что все хорошо. Дороги никто не ремонтирует. Снег не очищается. В домах уборки не проводят. А цены на квартплаты огромные».

Тугун-хайдаҕын быһаарсаары, бөһүөлэк баһылыга Вячеслав Усачевы кытары төлөпүөнүнэн сибээскэ тахса сырыттым. Онуоха, Усачев Анна Коренюк ­улуус, бөһүөлэк аатыгар эмиэ сурук ыыппытын иһитиннэрдэ. «Анна Коренюк Краснодарскай кыраайтан хас да сыллааҕыта кэргэниниин көһөн кэлбиттэрэ. Санаан көрүҥ, биһиги айылҕабыт, халлааммыт туруга атын эрэгийиэннэртэн олох атын. Буурҕа хас да күнү быһа түһүөн сөп. Коммунальнай сулууспа үлэһиттэрэ күн ахсын да уулуссаны ыраастаатахтарына, син биир тибии тибэ туруоҕа», — диэн этэр.

Бу кэнниттэн, улуус баһылыгын солбуйааччы Наталья Анисимовалыын кэпсэтэ сырыттым. «ОДьКХ үлэһиттэрэ төһө кыахтара тиийэринэн үлэлииллэр. Буурҕа түһэн, ыраастаабыттарын хос ыраастыылларыгар тиийэллэр. Үлэ барар. Онон ити Коренюк суругун олоҕо суоҕунан ааҕабын. Үлэ барар», — диэн этэн туран, коммунальнай сулууспаҕа анаан саҥа тиэхиньикэни ылбыттарын кэпсээтэ.

Түөрт ыйдаах санитарнай ыраастаныы ыытыллыбыта

Улууһу, бөһүөлэги өрө тардыыга үлэ ыытыллыбат буолбатах. Арассыыйаҕа Экология сыла биллэриллэн, оройуон баһылыга Игорь Куд­ряшов түөрт ый болдьохтоох санитарнай ыраастаныы үлэтэ ыытыллыах­тааҕын туһунан дьаһал та­һаарбыта. Ханна да буоларын курдук, Тиксиигэ сыбаалка боппуруоһа сытыытык турар. Дьон бөҕүн мээнэ ыһа-тоҕо сылдьар, түбэһиэх сиргэ быраҕар. Эбиитин кэмигэр хомуллубатыттан, бөһүөлэк киртийэр. Олохтоохтор бэйэ­лэрэ эмиэ кыһаллыахтаахтар. Бу саас, сайын анал хамыыһыйа тэриллэн, ордук Тиксии-3 киин сирдэригэр бөх хомуллубатын бэлиэтээбиттэрэ. Олохтоохтор кэпсииллэринэн, бөҕү-саҕы мунньар баахтар туолалларын, кэмигэр хомуйбаттар. Бөҕү тиэйэр массыына алдьана-алдьана үлэ­лиириттэн, бөһүөлэк иһигэр маннык көстүү элбэх.

Энергетика боппуруоһун таарыйдахха, быйыл «Сахаэнерго» АУо 35 кВ кыамталаах 8,5 км уһуннаах уот ситимин тардыбыта. Анал бүрүөһүннээх СИП-кабель тарданнар, уот арахсыыта аҕыйаабытын энергетиктэр этэллэр. Дьиҥэр, улуустааҕы, бөһүөлэктээҕи таһымнаах боппуруостары Ил Дархан ­аатыгар суруйбакка да быһаарсыа этилэр. Биитэр, улуус, бөһүөлэк салалтата күттүөннээх эппиэти биэрбэтиттэн сылтаан, үөһээ салалтаҕа кыһалҕаларын быһаартараары көрдөһөллөрө дуу.

Анивера Акимова,»Саха сирэ» хаһыат,  edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0