Кэлиҥҥи кэмҥэ интэриниэт-түөкүттэр угаайыларыгар киирэн биэрии элбээтэ. Түөкүттэр ордук кырдьаҕас дьону буулууллар. Онон, саастаах дьону сэрэтэр, үөрэтэр сыалтан, бу күннэргэ «Мегафон» хампаанньа Саха сиринээҕи салаатын исписэлииһэ Анатолий Трофимов Дьокуускай куоракка «Өрөспүүбүлүкэтээҕи социальнай хааччыйыы кэлим киинигэр» анал уруок ыытта.
edersaas.ru
Бу тэрээһин «Интернет БезОпасность» диэн бырайыак чэрчитинэн ыытылынна. Социальнай кииҥҥэ сүүрбэччэ киһи мустан, туһааннаах исписэлиистэргэ бэйэлэрэ мунаарар ыйытыыларын биэрдилэр, ол быыһыгар мобильнай сыһыарыыларга холботтордулар.
«Миэхэ хаста даҕаны харчы сүүйдүҥ диэн СМС-иһитиннэрии кэлэр. Дьикти баҕайы. Ким ыытара биллибэт. Бастаан төттөрү СМС ыыта сыспытым», – диэн биир кырдьаҕас кэпсээтэ.
Кырдьык, үгүс киһи: «Мам, кинь на этот номер деньги. У меня серьезные проблемы. Утром все объясню», «Не могу позвонить, мой номер +791…. Положи мне немножко для звонка тебе» диэн СМС-иһитиннэриилэри туппут буолуохтаах. Сорохтор ыксаан, тута харчы ыыталлар. Онон, маннык түбэлтэҕэ түбэспэт курдук, СМС ыытар дьон нүөмэрин «блокировкалааҥ» диэн Анатолий Трофимов сүбэлээтэ.
Суотабай төлөпүөннээх дьоҥҥо өссө электроннай СМС-тары мобильнай оператор аатынан сирэйдэнэн ыыталлара эмиэ баар. Үгүс өттүгэр тугу эмит рекламалаан, биитэр сүүйүүлээх оонньууга оонньотоору. Маннык ис хоһоонноох иһитиннэриилэргэ итэҕэйэн, төттөрү СМС ыыппат ордук. Өскөтүн эппиэттээтэххэ, биитэр итэҕэйэн харчы уктаххытына, төттөрүтүн хас да бүк ороскуотуран тахсаҕын.
Анивера АКИМОВА, edersaas.ru