Центробаан мөлтөх бааннары сабыталаан эрэрин туһунан сонуннары үгүстүк истэр буоллубут. Онон харчыларын уган баран, отоойкоҕо да олорбуттар баар буолуохтаахтар. Бааны кытта сибээстээх араас кыһалҕа үөскээтэҕинэ, балаһыанньаттан хайдах тахсыахха сөбүй? Ону маннык холобур көмөтүнэн быһаарыым дуу.
Женни Стрюкова, «Саха сирэ» хаһыат, https://edersaas.ru/
Төһө да кириисис ыган турдар, быйыл сайын оҕобун омук тылыгар үөрэттэрэн абыранаары, тас дойдуга онно барар анал бөлөҕү кытта ыыппытым. Үөрэх сыаната, олоруу, айан иһин ботуччу сууманы төлөөбүппүт. Онон туттарыгар диэн дьоҕус сууманы Сбербааҥҥа каарта арыйан, онно укпуппут. Ыарахан виза боппуруоһун эҥин быһааран, барыта этэҥҥэ курдук этэ. Оҕобун атаарбытым үһүс күнүгэр арай утуу-субуу SMS кэлэн соһутта. Үс төгүллээн бачча харчы уһулунна диэн буолла. Тыый! Бу аҕай көтөн тиийээт, туох ааттааҕы атыыласта? Маннык буоллаҕына, харчытын аҕыйах хонуктаах оҥорууһу дуу диэн дьааххана санаатым. Уонна бу омук сириттэн кэлэр иһитиннэрии эрээри, маҕаһыыҥҥа дуу, ханна дуу туһаммыт буоллаҕына, тоҕо нууччалыы тылынан кэлэрий диэн уорбалыы санаатым. Тута, бассаабынан харчытын туохха бараабытын туоһуластым. “Ханна барыахпыный? Утуйа сытабыт дии. Ол эрээри дьикти баҕайы “сообщение” кэллэ. Перевод эҥин диэн тыллаах”, — диэтэ оҕом. Тута ол кэлбит иһитиннэриилэри миэхэ куопуйалаан ыыт диэтим. Арай көрбүтүм, доҕоор, үс араас киһи аатыгар тус-туһунан суума ыытыллыбыт. Оҕом каартатыттан уорбуттарын тута сэрэйдим.
Сбербаан суһал линиятыгар босхо төлөпүөҥҥэ эрийдим. Онуоха оператор: “Каартаҕытын блокировкалыыбыт, оннук гымматахпытына, бу түүн ордубут харчыгытын барытын уһулуохтара”, — диэтэ. Хайдах гыныахпыный, сөбүлэстим. Аны каартаҕа ордубут харчыны устан ыларбар биир моһуок буолла. Эпиэкэ уонна попечительство уорганыттан көҥүл, туристическай хампаанньаттан, кырдьык, үөрэнэ барбытын туоһулуур сурук эҥин наада эбит. Ол харчыны устаары төттөрү-таары сүүрэкэлээтим. Чэ, син бэрт эрэйинэн да буоллар, уһуллум. Оҕобор ол харчытын салайан илдьибит учууталын каартатыгар ыыттым. Уонна каартаттан уоруу буоларынан полицияҕа бардым. Онуоха сайабылыанньабын туох да моһуога суох ыллылар. “Киһи бөҕө уордарар. Бу киппэ сайабылыанньа сытар. Мобильнай бааны холботор олох куһаҕан. Итинник бааннаах буоллугут да, таах киирэн усталлар, — диэтилэр оперативниктар. Туһааннаах бааҥҥа уордарбыт харчыбын төннөрүҥ диэн сайабылыанньа түһэрэрбэр сүбэлээтилэр. Онон каартаны аспыт филиалбар тиийэн, “Мои проблемы” диэн түннүккэ толуон ылан, сайабылыанньабын туттардым. Син балачча кэм буолан баран, эн каарта хаһаайына буолбатаххын, онон сүтүктээх бэйэтэ түһэриэхтээх диэн хоруйу туттум. Ол да буоллар, санаабын түһэрбэккэ, сололоннохпуна, Сбербаан суһал линиятыгар эрийэр буоллум. “Оҕом биир ыйынан кэлэр. Ол кэлэн баран сайабылыанньа ыытыаҕа хаттаан. Аны онно хойутаан биэрдигит диэн баайсыаххыт”, — диибин эрдэттэн сэр. Кэпсэтии барыта уһулла турар. Онон сууттаһар эҥин наада тирээтэҕинэ, туоһулаах курдук буолаҕын. Хата, оҕом наһаа үчүгэйдик сынньанан, үөрэнэн, үөрэн- көтөн этэҥҥэ кэллэ. Кини кэлбитин кэннэ бааммытыгар баран хаттаан кини аатыттан сайабылыанньа түһэрдибит. Уонна эмиэ бааҥҥа суһал линияларыгар эрийдибит. Бу сырыыга оҕобун бэйэтин кэпсэтиннэрдим. Дьэ, онтон биир үтүө күн: “Харчыгын төннөрөр буоллубут”, — диэн үөрүүлээх сонуну туттубут. “Төлөпүөҥҥэр вирустаах буолан, онон киирэн алдьаппыттар”, — диэн быһаарбыттар. Төһө да ол 7 тыһыынча солкуобай кыра курдугун иһин, тустаахтарга суума буоллаҕа. Оҕобор эттим: “Бу каартаҕыттан уорбуттара, биир өттүнэн, эйиэхэ үчүгэй үөрэх буолла. Тас дойдуга харчыгын каартанан буолбакка, бэйэҥ төлөһө сырыттыҥ. Аны бааны кытта кэпсэтэ, сайабылыанньа суруйа үөрэнниҥ”, — диэтим. Уонна маннык түгэҥҥэ кэлин түбэстэххинэ, хайдах, туох дьайыыны оҥорорго үөрэннибит. Онон сүрэҕэлдьээбэккэ ирдэһиэххэ наада эбит. Маннык соһуччу кыһалҕаҕа түбэстэххитинэ, Сбербааҥҥа маннык нүөмэргэ эрийиҥ: 8 800 555 55 50 . Бу босхо төлөпүөн нүөмэрэ.
Баан каартатыттан уорууну таһынан, уурдарыылаахтар, кирэдииттээхтэр эҥин кыһалҕалара элбэх. Онно барытыгар бу нүөмэргэ эрийэн, көмө, сүбэ ылыахха сөп. Онон куттаммакка, сүрэҕэлдьээбэккэ ирдэһэ, наадаҕытын туруорса үөрэниҥ.
Женни Стрюкова, “Саха сирэ” хаһыат, https://edersaas.ru/