Бу дьыл ыам ыйын 25 күнүттэн саҕалаан, алтынньы 31 күнүгэр диэри кэмҥэ “Путина” эпэрээссийэ ыытылла турар. Эпэрээссийэ сыаналаах балыктары сокуоннайа суохтук бултааһыны сэрэтиигэ уонна бохсууга туһуланар.
Бэс ыйын 30 күнүгэр диэри кэмҥэ тырааныспар эбийиэктэригэр 50 рейдэ ыытыллан, 28 кэһиини булбуттар. Итинтэн 24-дэ — административнай сокуону кэһии уонна түөрт холуобунай дьыала тэриллибит.
Икки дьыала — РФ Холуобунай кодексатын 238-с ыст. 1 чааһынан, ол эбэтэр, куттал суох буолуутун ирдэбиллэригэр эппиэттээбэт табаары, бородууксуйаны оҥорон таһаарыы, харайыы, тиэйии, батарыы, оннук үлэни, өҥөнү оҥоруу бэлиэтэ баарынан.
Икки дьыала — РФ Холуобунай кодексатын 222-с ыст. 1 чааһынан, ол эбэтэр, сааны-саадаҕы, кини сүрүн чаастарын, ытар, дэлби тэбэр тэриллэри сокуоннайа суох булунуу, биэрии, атыыга батарыы, харайыы, таһыы эбэтэр илдьэ сылдьыы бэлиэтинэн.
Бу кэм иһигэр 6 лосось балык, 22 сэп-сэбиргэл, 3 быһах, 183 боеприпас уонна элбэх уоран түһэриллибит илим былдьаммыт.
Тырааныспар полициятын пресс-сулууспата иһитиннэрбитинэн, өрөспүүбүлүкэ аэропортарыгар ыарахан сыаналаах гаджеттарын бэйэлэрин дьалаҕайдарыттан сүтэрбиттэрин туһунан иһитиннэрии хас суукка аайы киирэр. Оннук 1-тэн 5-кэ диэри чахчы бэлиэтэнэр эбит. Итинтэн 90 %-на бэрт сотору булуллар, оттон 10 %-на уорууга сыһыаннаах чахчы буолар.
Холобура, сөмөлүөккэ биир пассажир 70 тыһ. солк. сыаналаах “Айфон” төлөпүөнүн сүтэрбит. Билигин бу чахчынан бэрэбиэркэ барар. Бу киһи “уордулар” диэбэтэх, “сүтэрдим” диэбит.
Итинэн сибээстээн, тырааныспар полицията санатар: өскөтүн сөмөлүөтүнэн көтөн иһэн малгын чахчы уордулар эбэтэр сүтэрдим дии санаатаххына, ону тута бортпроводниктарга этэн, полицияҕа суһаллык биллэрэллэригэр көрдөһүөхтээххин. Оччотугар, көтөн тиийбит сиргэр миэрэ ылыахтара.
Оттон сөмөлүөт иһигэр уоруу олох сэдэхтик, сылга биир-икки эрэ түбэлтэ, тахсар эбит. Бу дьыл муус устар ыйыгар Домодедово пуордуттан Дьокуускайга көтөн испит “Боинг” сөмөлүөккэ харчыны уоруу тахсыбыт. Инники турар кириэһилэҕэ ыйанан турбут бинсээк сиэбиттэн 13 тыһ. 500 солк. харчыны уорбуттар. Уорууга 43 саастаах киһи уорбаламмыт, буруйун билинэр көрдөрүү биэрбит.
Оҕолор сайыҥҥы сынньалаҥнара этэҥҥэ ааһарын туһугар тырааныспар полицейскайдара өйдөтөр-сэрэтэр үлэни тиһигин быспакка ыыталлар. Ол үлэ оҕолор эчэйиини ылбаттарыгар, улахан дьон кинилэри итирдэр утахтары уонна наркотигы боруобалыырга кучуйбатыгар туһуланар. Уонна, биллэн турар, төрөппүттэри кытта үлэлииллэр.
Соторутааҕыта тырааныспар полициятын сокуоннай саастарын ситэ илик оҕолор дьыалаларыгар иниспиэктэрдэрэ киин куорат анал сөтүөлүүр сиригэр бөрүкүтэ суох чахчыны буллулар — бу өҥүрүк куйааска обургу оҕолор дьонтон саспакка, аһаҕастык пиибэ уонна буокка хантата олороллоругар түбэспиттэр. Ону көрө сылдьыбыт сынньана сылдьар дьонтон ким да полицияҕа тыллаабатах, кыһамматах. Оҕолортон биирдэстэригэр, бэл диэтэр, “суһал көмөнү” ыҥырбыттар. Оҕолор уонна төрөппүттэр ыстарааптаммыттар.
Иккис түбэлтэ: арыгы иһэн, тугу да өйдөөбөт буола туруктаммыт 16 саастаах кыыс ийэтин ыҥырбыттар. Онуоха ийэ буолуохсут “кыыспар арыгы иһэрин көҥүллүүбүн” диэччи буолбут. Биллэн турар, маннык төрөппүттэр административнай эппиэккэ тардыллаллар.
Вера МАКАРОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыскалар: Тырааныспар полициятын пресс-сулууспата.