Европа чөмпүйэнээтигэр Белоруссия былааҕынан тустубут саха бөҕөһө Владислав Андреев боруонса мэтээли ылан, улахан кыайыылары суохтуу быһыытыйбыт биир дойдулаахтарын үөртэ, санааларын көнньүөртэ. Ол да иһин буолуо, “Триумф” Спорт киинигэр буолбут көрсүһүүгэ дьоҕус сааланы толору киһи мустан, Владиславы кытта, этэргэ дылы, атах тэпсэн олорон, ирэ-хоро сэһэргэстэ.
edersaas.ru
Каспийскай көбүөрүгэр бастакы хапсыһыым миэхэ олус ыараханнык ааста. Көрсүһүү тиһэх сөкүүндэлэригэр эрэ турок Ахмет Пекер алҕаһын туһанан түөрт балга түһэрээт, салгыы атаҕыттан ылан, кулахачытан кыайыылаах таҕыстым – 6:2. Иккис эргииргэ Армен Аракляны кытта туһуннум. Бу иннинэ Украина бөҕөһүнээн хаста да көрсүһэн турабыт, онон, этэргэ дылы, билэр күөлүм балыга. Хара ааныттан кимэ сылдьан, эрдэттэн бэлэмнээбит албастарбар түбэһиннэртээн ахсааны 7:2 оҥордум.
Финал аҥарыгар Азербайджантан сылдьар Георгий Эдишерашвилилиин күөн көрүстүбүт. Эмиэ уруккуттан илиибитин билсэбит — 2013 сыллаахха Европа чөмпүйэнээтин финалыгар миигин 2:2 ахсаанынан, хаачыстыбанан хотон турар. Оччолорго кини Грузияттан тустара. Бу хапсыһыыга көбүөртэн икки сыл курдук тэйэ сылдьыбытым таайда бадахтаах –түөртэ атахтаан баран, кыайан туһамматым, күүс-уох тиийбэтэ.
Үһүс миэстэ иһин Мигран Джабурянныын кииристим. Бу иннинэ Армения тустуугун кытта хаста да көрсөн турабын. Кинини тактикабын табан хоттум дии саныыбын.
***
Европа түһүлгэтигэр ситиһиибин тириэньэрбэр Валерий Петрович Кэрэмээһэпкэ аныыбын. Кинилиин Риотааҕы Олимпиадаҕа кыттыахпыт диэн былааннаах үлэлээбиппит. Онтубут олоххо кыайан киирбэтэҕэ. Бүгүн мин Олимпийскай оонньууларга сыалланан-соруктанан дьарыкпын салҕыыбын, тириэньэрим кэриэһин толорор, Токиоттан мэтээллээх эргиллэр баҕа санаалаахпын.
***
Минскэйгэ аатырбыт бөҕөс Александр Медведь салалтатынан дьарыктанабын. Нэдиэлэҕэ биирдэ-иккитэ кэлэн тустуубун көрөр, сүбэ-ама биэрэр. Белоруссия сүүмэрдэммит хамаандатаыгар сахалар үһүөбүт – миигин кытта Ньургун Скрябин уонна Андрей Бекренев бааллар. Бэйэ-бэйэбитин куруутун өйөһөбүт, көмөлөсүһэбит, биир ыал оҕолорун курдукпут. Онтон атын буолуон сатаммат. Саха сириттэн мин Будимир Яковлевы кытта үлэлиибин. Инникитин даҕаны кини сбордарга, күрэхтэһиилэргэ миигин кытта бииргэ сылдьыһара буоллар олус бэрт буолуо этэ.
***
Биллэн турар, хотторууттан киһи барыта хомойор. Ол эрэн онтон санаабын түһэрбэт буола сатыыбын. Тустуук хотторон-хотторон чөмпүйүөн буолар. Кыайтарыы элбэххэ үөрэтэр, сыыһаларгын, көтүтүүлэргин ыйар. Онон тус бэйэм хотторорбуттан куттаммаппын. Кылаабынайа, хапсыһыыттан хапсыһыыга эбиллэн иһиэххин наада. Тустуукка сылга биир-икки сүрүн күрэхтэһии баар – Европа уонна аан дойду чөмпүйэнээттэрэ, онтон атыттара олорго бэлэмнэниинэн буолаллар.
***
2012-2016 сыллардааҕы олимпийскай цикл кэнниттэн кэккэ биричиинэнэн тустууттан тохтуурга санаммытым. Бэйэбин тириэньэр үлэтигэр боруобаланан көрбүтүм. Сирбэтэҕим, олус интэриэһинэй этэ, бэйэбэр элбэҕи иҥэриммитим. Тустууну атын өттүттэн арыйбытым диэххэ сөп. Ол эрээри спортан эрдэ тохтоотум дуу диэн санаа дууһабын аала сылдьыбыта. Чугас дьонум, тириэньэрдэрим эмиэ туой тустуубун салгыырбар, миэхэ эрэнэллэрин этэллэрэ. Дьэ ол иһин биир күн бигэ санааны ылынан, массыынабын атыылаат, дьиэ кэргэммин кытта Минскэйгэ көппүтүм…
***
Дьарыкпын саҕалаат, икки ыйынан бастакы күрэхтэһиибэр кыттыбытым. Тохсунньуга Белоруссия чөмпүйүөнүнэн буолбутум. Ол кыайыым бастатан туран бэйэбэр улахан суолталааҕа, ону тэҥэ сүүмэрдэммит хамаандаҕа төннөр кыаҕы биэрбитэ. Ол кэнниттэн Украинаҕа уонна Болгарияҕа норуоттар икки ардыларынааҕы турнирдарга кыттан хотторуулаах хаалбытым. Баҕардар ол иһин эбитэ буолуо, Европа түһүлгэтин иннинэ сүүмэрдэммит хамаанда тириэньэрдэрэ ыйааһыммар уруккуттан илин былдьаһар Димчик Ринчиновы кытта туһуннаран көрбүттэрэ. Хонтуруоллуур хапсыһыыга утарылаһаачыбын эрэллээхтик кыайбытым, онон ыйааһыммар бастакы нүөмэр буоларбын итэҕэппитим. Онтон бэйэбэр эрэлим өссө күүһүрбүтэ.
***
Мин сыалым-соругум биир — Олимпийскай оонньуулар. Олоҕум барыта онно туһуланар. Токиотааҕы Олимпиадаҕа диэри хаалбыт икки сыл иһигэр туох баар сырабын-сылбабын ууран, бэйэни харыстаммакка үлэлиэхпин наада. Мантан ыла сыыйа-баайа аан дойду чөмпүйэнээтигэр бэлэмнэниэм. Бэс ыйын уонун диэки белорустар Осетияҕа дьарыктана кэлиэхтээхтэр. Онно ханнык күрэхтэһиилэргэ кыттарбын быһаарыахтара. Бэйэм аан дойду түһүлгэтин иннинэ кырата иккитэ-үстэ күрэхтэспит киһи диэн санаалаахпын.
***
Саха тустууну сэҥээрээччилэрин өйөбүллэрэ миэхэ күүс-көмө буолар. Аан дойду бары муннуктарыгар, араас таһымнаах күрэхтэһиилэргэ саха былааҕын, саха сирэйин, саха саҥатын көрөр, истэр туспа үөрүү. Ол тустуукка бэйэтигэр эрэли саҕар, күүс-уох биэрэр. Биир бэйэм, ханна да сырыттарбын, бастатан Сахам сирин аатыттан тустабын диэн оҥостон көбүөргэ тахсабын.
Роман Попов