РФ бэрэсидьиэнэ Владимир Путин 2012 с. “ыам ыйынааҕы ыйаахтарын” толорор сыалтан, өрөспүүбүлүкэҕэ Бүддьүөт үлэһиттэрин хамнастарын уонна хамнас алын кээмэйин үрдэтии кэнсиэпсийэтэ ылыллыбыта. Бу кэнсиэпсийэҕэ олоҕуран, 2018 сыл тохсунньу 1 күнүттэн хамнас алын кээмэйэ (МРОТ) үрдээбитэ.
Тохсунньу 1 күнүттэн хамнас алын кээмэйэ 23 723 солк., хотугу улуустарга – 26 569 солк. тэҥнэспитэ.
Ыам ыйын 1 күнүттэн 27 908 солк., хотугу улуустарга – 31 256 солк. тэҥнэһиэҕэ. Ити тиийинэн олоруу алын кээмэйиттэн 1,7 төгүл үрдүк (үлэлиир киһиэхэ — 17 586 солк.).
СӨ бырабыыталыстыбата хамнаһы үрдэтиини тус хонтуруолугар ылбыта. Онон ханнык баҕарар үлэһит хамнаһа бу кээмэйтэн кыра буолуо суохтаах. Ити чааһынай тэрилтэлэргэ үлэлиир дьоҥҥо эмиэ сыһыаннаах. Ону хонтуруоллуурга бары улуустарга салаалардаах Өрөспүүбүлүкэтээҕи ыстаап тэриллибитэ. Ыстаабы бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Алексей Дьячковскай быһаччы салайар. Өскөтүн хамнаһы үрдэтиэхтэрин баҕарбат буоллахтарына, бу ыстаапка үҥсүөххэ сөп.
Ханнык үлэһиттэр хамнастара үрдээтэ?
Ону тэҥэ бу кэнсиэпсийэ чэрчитинэн, бүддьүөт үлэһиттэрин хамнастарын үрдэтии хас да түһүмэҕинэн барбыта: 2017 сыл тохсунньутугар, от ыйыгар, алтынньыга уонна 2018 сыл тохсунньу 1 күнүгэр.
Бу үрдэтии бүддьүөт үлэһиттэрин 12 категорияларыгар сыһыаннаах: оскуолалар, оҕо саадтарын, оҕо дьиэлэрин педүлэһиттэрэ, алын уонна орто медицинскэй персонал, култуура уонна социальнай үлэһиттэр, музыка уонна искусство оскуолаларын преподавателлэрэ, быраастар, научнай үлэһиттэр, үрдүкү профүөрэхтээһин преподавателлэрэ.
Бу үлэһиттэр (57 тыһыынчаттан тахса киһи) хамнастарын үрдэтэргэ СӨ бүддьүөтүттэн 2017 сылга 2,9 млрд. солк., 2018 сылга 5,01 млрд. солк. көрүллүбүтэ.
Оттон ити категорияларга хапсыбатах, “ыам ыйынааҕы ыйаахха” ыйыллыбатах атын үлэһиттэр (47 тыһыынча киһи) хамнастарын 2018 сыл тохсунньутуттан үрдэтэргэ 0, 95 млрд. солк. үп тыырыллыбыт.
2017-2018 сс. бүддьүөт үлэһиттэрин хамнастарын үрдэтиини хонтуруоллуур нуорма-быраап аакталара бигэргэммиттэрэ. Хамнаһы төлөөһүн систиэмэтэ тустаах тэрилтэлэр – үөрэх уонна наука, култуура уонна духуобунай сайдыы, спорт министиэристибэлэрэ мэктиэлээбиттэринэн олохтонор.
Ангелина ВАСИЛЬЕВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru